Κυριακή 11 Ιουνίου 2017

ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΕΣ: Γ' ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΑ (1189 - 1192) (ΜΕΡΟΣ Α')

ΤΡΙΤΗ ΣΤΑΥΡΟΦΟΡΙΑ (1189–1192)

Η Σταυροφορία των Βασιλιάδων

Η Τρίτη Σταυροφορία (1189-1192) επίσης γνωστή ως η Σταυροφορία των Βασιλιάδων ήταν η προσπάθεια των Ευρωπαϊκών ηγετών για την ανακατάληψη των Αγίων Τόπων από τον Σαλαντίν (Salāh ad-Dīn Yūsuf ibn Ayyūb). Ήταν σε μεγάλο βαθμό επιτυχημένη αλλά δεν πέτυχε τον απώτερο σκοπό της, που ήταν η επανάκτηση της Ιερουσαλήμ. Μετά την αποτυχία της Β΄ Σταυροφορίας η Δυναστεία των Ζενγίδων είχε υπό τον έλεγχο της μια ενωμένη πλέον Συρία και συμμετείχε σε συγκρούσεις με τους ηγέτες της Αιγύπτου γεγονός το οποίο οδήγησε στην απόλυτη ένωση των Αιγυπτιακών και Συριακών δυνάμεων υπό τις διαταγές του Σαλαντίν, ο οποίος τις χρησιμοποίησε για να αντιμετωπίσει τα Χριστιανικά κράτη και να ανακαταλάβει την Ιερουσαλήμ το 1187...

Ωθούμενοι από θρησκευτικό ζήλο ο Ερρίκος Β΄ της Αγγλίας και ο Φίλιππος Αύγουστος Β΄ της Γαλλίας σταμάτησαν τη μεταξύ τους σύγκρουση για να οδηγήσουν μια νέα σταυροφορία (αν και με το θάνατο του Ερρίκου το 1189 το Αγγλικό στράτευμα τέθηκε αντίθετα, υπό την ηγεσία του Ριχάρδου του Λεοντόκαρδου.

Ο ηλικιωμένος Αυτοκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσα απάντησε στο κάλεσμα των όπλων και οδήγησε ένα τεράστιο στρατό μέσα από την Ανατολία αλλά πνίγηκε σε ένα ποτάμι στη Μικρά Ασία στις 10 Ιουνίου 1190, πριν φτάσει στους Αγίους Τόπους. Ο θάνατος του δημιούργησε τη μεγαλύτερη πιθανή θλίψη στους Γερμανούς Σταυροφόρους. Οι περισσότεροι από τους αποθαρρυμένους πλέον στρατιώτες έφυγαν για την πατρίδα.

Αφού έδιωξαν τους Μουσουλμάνους από την Άκρα, ο διάδοχος του Φρειδερίκου Λεοπόλδος Ε΄ της Αυστρίας και ο Φίλιππος άφησαν τους Αγίους Τόπους τον Αύγουστο του 1191. Ο Σαλαντίν δεν κατάφερε να νικήσει τον Ριχάρδο σε καμία ένοπλη σύγκρουση και ο Ριχάρδος διασφάλισε ακόμα περισσότερες σημαντικές παραλιακές πόλεις. Παρόλα αυτά στις 2 Σεπτεμβρίου 1192, ο Ριχάρδος οριστικοποίησε μια συνθήκη με τον Σαλαντίν κατά την οποία η Ιερουσαλήμ θα παρέμενε κάτω από μουσουλμανικό έλεγχο, αλλά θα επιτρέπονταν σε άοπλους Χριστιανούς προσκυνητές και σε εμπόρους να επισκέπτονται την πόλη. 

Ο Ριχάρδος αποχώρησε από τους Αγίους Τόπους στις 9 Οκτωβρίου. Οι επιτυχίες της Γ΄ Σταυροφορίας θα επέτρεπαν στους Σταυροφόρους να διατηρήσουν ένα σημαντικό Βασίλειο με βάση την Κύπρο και τη Συριακή ακτή. Η αποτυχία όμως της ανακατάληψης της Ιερουσαλήμ θα οδηγούσε στο κάλεσμα για την Δ΄ Σταυροφορία έξι χρόνια αργότερα.

Η πτώση της Ιερουσαλήμ άφησε εμβρόντητη τη Χριστιανοσύνη. Κανείς δεν μπορούσε να συλλάβει το γεγονός ότι ο Θεός άφησε την πόλη του να πέσει στα χέρια των απίστων. Οι τρεις μεγάλοι Βασιλιάδες της Δύσης —ο Φίλιππος Β' Αύγουστος της Γαλλίας, ο Φρειδερίκος Α' Βαρβαρόσσας της Γερμανίας και ο Ερρίκος Β', τον οποίο μετά το θάνατό του διαδέχτηκε ο Ριχάρδος Α' της Αγγλίας—αποφάσισαν να εκστρατεύσουν από κοινού για να απελευθερώσουν τους Αγίους Τόπους.

Η Τρίτη Σταυροφορία είχε αμφίρροπα αποτελέσματα. Πρώτοι έφτασαν οι Γερμανοί και νίκησαν μια Τουρκική στρατιά, αλλά οι περισσότεροι στρατιώτες του Βαρβαρόσσα επέστρεψαν στην πατρίδα τους μετά το θάνατο του Βασιλιά τους στις 10 Ιουνίου 1190. Οι Άγγλοι και οι Γάλλοι πέρασαν το χειμώνα στη Σικελία, κι έπειτα ξεκίνησαν για την Παλαιστίνη. Καθ' οδόν ο Ριχάρδος κατέλαβε την Κύπρο που ως τότε την κατείχαν οι Βυζαντινοί. Μόλις βρέθηκαν στους Αγίους Τόπους, οι στρατιές ενεπλάκησαν σε εσωτερικές διαμάχες. 


Ο Ριχάρδος είχε πουλήσει την Κύπρο στους Ναΐτες, αλλά επέτρεψε στον Γουίδωνα Λουζινιάν, που είχε ισχνή υποστήριξη στο Λατινικό Βασίλειο, να εξαγοράσει τα συμφέροντά τους. Οι Λουζινιάν κυβέρνησαν την Κύπρο, που αποτέλεσε πολύτιμη βάση για τη στρατιωτική και οικονομική πρόσβαση στο Λατινικό Βασίλειο, μέχρι το 1474. Ο Κορράδος ο Μομφερρατικός, ο αντίπαλος του Γουίδωνα για το στέμμα της Ιερουσαλήμ, πρόβαλλε αξιώσεις επικαλούμενος το γάμο του με την Ισαβέλλα, την ετεροθαλή αδελφή της Σύβιλλας. 

Ο Κορράδος δολοφονήθηκε το 1192 από την αίρεση των φανατικών Ασσασσίνων αλλά μετά τη σύντομη Βασιλεία των δύο μετέπειτα συζύγων της Ισαβέλλας, που έληξαν το 1205, οι απόγονοι του Κορράδου Ηγεμόνευσαν στο Λατινικό Βασίλειο μέχρι την πτώση του το 1291. Καθώς συχνά ο μονάρχης ήταν γυναίκα ή παιδί, σημαντική εξουσία ασκούσε ο Βάιλος που εκλεγόταν από τον Βασιλικό οίκο, και η εκλογή του επικυρωνόταν από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ιερουσαλήμ.

Στις 12 Ιουλίου 1191 οι σταυροφόροι κατέλαβαν την Άκρα (Ρωμαϊκή Πτολεμαΐδα). Αμέσως μετά ο Φίλιππος Αύγουστος επέστρεψε στη Γαλλία, αλλά ο Ριχάρδος παρέμεινε στην Παλαιστίνη και κατέλαβε τη Γιάφα (Ιόππη). Όταν πληροφορήθηκε τις μηχανορραφίες του αδελφού του Ιωάννη με τον Φίλιππο, διαπραγματεύτηκε τρίχρονη ειρήνη και την υπόσχεση για καλή μεταχείριση των Χριστιανών προσκυνητών στα Ιερά της Ιερουσαλήμ, και επέστρεψε στην πατρίδα του. Οι Χριστιανοί κράτησαν τον έλεγχο της ακτής από την Τύρο μέχρι τη Γιάφα.

Η Κατάσταση στην Ανατολή πριν το 1187

Τα χρόνια πριν το 1187 υπήρξε αύξηση της ισχύος ενός Μουσουλμάνου ηγέτη, του Σαλαντίν, που κατάφερε μέχρι το 1186 να ενώσει όλους τους Μουσουλμάνους, από την Αίγυπτο μέχρι την Μεσοποταμία, και να αναδειχθεί στον πιο επικίνδυνο ηγέτη που είχαν να αντιμετωπίσουν οι σταυροφόροι μέχρι τότε. Αντίθετα με την πρωτοφανή σύμπνοια και ενότητα που είχαν οι Μουσουλμάνοι, το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ σπαρασσόταν από εσωτερικές αντιπαλότητες. Ο Βαλδουίνος Δ΄ πέθανε το 1185. 

Μην έχοντας εμπιστοσύνη στον επ' αδελφή γαμπρό του, Γκυ των Λουζινιάν, μετά την άρνησή του να τον βοηθήσει σε μία επίθεση κατά των Μουσουλμάνων, είχε ορίσει διάδοχό του τον πεντάχρονο ανιψιό του, τον Βαλδουίνο Ε΄ το 1183. Ο Βαλδουίνος Ε΄ ανέβηκε στο θρόνο, αλλά επειδή ήταν ανήλικος ο θείος του πριν πεθάνει όρισε αντιβασιλέα, το Ραϋμόνδο της Τρίπολης. Το 1186, όμως, ο Βαλδουίνος Ε΄ πέθανε. Ο Ραϋμόνδος προσπάθησε να σταματήσει την άνοδο στο θρόνο της μητέρας του Βαλδουίνου, Σιβύλλας, και του συζύγου της, Γκι ντε Λουζινιάν. 

Σ' αυτό συμφωνούσαν οι περισσότεροι φεουδάρχες και αξιωματούχοι του Βασιλείου. Ο υποψήφιος που πρότεινε για το θρόνο της Ιερουσαλήμ ήταν ο σύζυγος της Ισαβέλλας, αδερφής της Σιβύλλας και του Βαλδουίνου Δ΄, ο Ονφρουά ντε Τορόν. Η προσπάθεια του Ραϋμόνδου, όμως, δεν απέδωσε. Ο Ονφρουά δήλωσε πίστη στον Γκυ, και αυτό ανάγκασε τους περισσότερους φεουδάρχες να δεχθούν ως Βασιλιά τους τον Γκυ. Ο Ραϋμόνδος αποσύρθηκε στην Τρίπολη.

Την ίδια περίοδο ένας από τους σημαντικότερους υποστηρικτές του Γκυ, ο Ραϋνάλδος του Σατιγιόν, κύριος του Κεράκ και παλαιότερα πρίγκηπας της Αντιόχειας, άρχισε να επιτίθεται στα καραβάνια των προσκυνητών που περνούσαν από το Κεράκ προς την Μέκκα και να τα λεηλατεί. Ο Σαλαντίν διαμαρτυρήθηκε και ζήτησε από τον Γκυ να σταματήσει τις επιθέσεις του Ραϋνάλδου και να ελευθερώσει τους αιχμάλωτους προσκυνητές. 


Ο Γκυ συμφώνησε και διέταξε την απελευθέρωση των αιχμαλώτων, αλλά ο Ραϋνάλδος αρνήθηκε να υπακούσει. Έτσι ξεκίνησε νέα σύγκρουση μεταξύ του Σαλαντίν και των σταυροφόρων.

Μάχη του Χαττίν

Η μάχη του Χαττίν πραγματοποιήθηκε το 1187 ανάμεσα στους Σταυροφόρους του Γκυ των Λουζινιάν και τους Μουσουλμάνους Αγιουβίδες του Σαλαντίν, στο Χαττίν. Κατέληξε σε μεγάλη ήττα των Σταυροφόρων η οποία οδήγησε στην κατάλυση του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ και, αργότερα στη Γ' Σταυροφορία. Το 1099 οι σταυροφόροι κατέκτησαν την Ιερουσαλήμ και οι Μουσουλμάνοι είχαν διαιρεθεί. Μετά όμως από 80 χρόνια η κατάσταση είχε αλλάξει. Στις τάξεις των Σταυροφόρων επικρατούσε διχόνοια, ενώ οι μουσουλμάνοι ενώθηκαν με αρχηγό τον Σαλαντίν. 

Το 1186 οι σταυροφόροι είχαν έρθει σε εμφύλια διαμάχη σχετικά με τη διαδοχή του Βασιλιά Βαλδουίνου Δ' της Ιερουσαλήμ από τον Γκυ Λουζινιάν. Εν τω μεταξύ, είχαν νικήσει τον Σαλαντίν στη μάχη του Μονγκισάρ, αλλά ηττήθηκαν στη μάχη της Κρεσόν. Αργότερα, ο κόμης της Τρίπολης Ραϋμόνδος Γ' της Τρίπολης ήρθε σε χωριστή συννενόηση με τον Σαλαντίν και επέτρεψε στον στρατό του τελευταίου να εισχωρήσει από το βορρά στη Γαλιλαία, απειλώντας το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ.

Στις αρχές του 1187, ο στρατός του Σαλαντίν στρατοπέδευσε στην Τιβεριάδα. Ο Ραϋμόνδος μπροστά στον κίνδυνο μιας νέας Μουσουλμανικής επίθεσης συμφιλιώθηκε με τον Γκυ και τον αναγνώρισε ως Βασιλιά. Τότε ο Γκυ αποφάσισε να συγκεντρώσει όλο το σταυροφορικό στρατό και να εκστρατεύσει εναντίον του Σαλαντίν. Ο Ραϋμόνδος προσπάθησε να τον αποτρέψει με το επιχείρημα ότι ο Σαλαντίν αυτό ακριβώς ήθελε να κάνουν οι σταυροφόροι. 

Τον συμβούλεψε να συγκρατηθεί και να διατάξει το στρατό να κρατήσει τις θέσεις του στα κάστρα. Έτσι ο Σαλαντίν θα αναγκαζόταν να υποχωρήσει γιατί θα ήταν πολύ δύσκολο να συντηρήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα το στρατό του σε εχθρικό έδαφος. Ο Ραϋμόνδος κατηγορήθηκε για αυτές του τις συμβουλές για δειλία, και αναγκάστηκε να δεχθεί το σχέδιο του Γκυ.

Το σύνολο του σταυροφορικού στρατού με όλους τους σημαντικούς αρχηγούς του και τον Τίμιο Σταυρό προέλασε στην Τιβεριάδα εκτός των σταυροφορικών ταγμάτων οι οποίοι πήγαν στην Αντιόχεια και από κει στις χώρες τους διότι κατάλαβαν πως θα έχαναν. Όμως, στις 3 Ιουλίου του 1187, εγκλωβίστηκε από το στρατό του Σαλαντίν σε μία άνυδρη πεδιάδα. Την επόμενη ημέρα, οι Μουσουλμάνοι άναψαν φωτιές γύρω από τις θέσεις των σταυροφόρων και προστατευμένοι από τον καπνό τους έριχναν συνεχώς βέλη. 

Όλες οι προσπάθειες του σταυροφορικού στρατού να σπάσει τον κλοιό των Μουσουλμάνων απέτυχαν και στο τέλος της ημέρας παραδόθηκαν όλοι, εξαντλημένοι από τη δίψα. Ελάχιστοι γλύτωσαν από αυτήν την καταστροφή. Ο Σαλαντίν χάρισε στον Γκυ τη ζωή του, αλλά όχι και στον Ραϋνάλδο τον οποίο σκότωσε ο ίδιος. Ο Σαλαντίν, μετά από αυτή τη σημαντική του επιτυχία, κατέλαβε τα περισσότερα κάστρα και όλες σχεδόν τις πόλεις που κατείχαν οι σταυροφόροι, εκτός από την Τύρο, την Τρίπολη και την Αντιόχεια. 


Μπήκε θριαμβευτικά στην Ιερουσαλήμ στις 2 Οκτωβρίου, που παραδόθηκε μετά από σύντομη πολιορκία. 88 χρόνια μετά την κατάληψη της πόλης, στη διάρκεια της Α΄ Σταυροφορίας, από Χριστιανούς έπεσε ξανά στα χέρια των Μουσουλμάνων. Ο Σαλαντίν είχε κάθε λόγο να είναι ευχαριστημένος.

Τελικά οι Ραϋμόνδος και Γκυ Λουζινιάν συμφιλιώθηκαν και με 16.000 πεζούς και 1.200 ιππότες, στις 2 Ιουλίου του 1187 ξεκίνησαν από την Άκρα για να αντιμετωπίσουν τον Σαλαντίν έχοντας μαζί τους τον Τίμιο Σταυρό. Τότε ο Σαλαντίν, για να αναγκάσει τον στρατό των Σταυροφόρων να απομακρυνθεί από τη βάση του στη Σεπφωρίδα (Σαφουρίγια), όπου διέθεταν αποθέματα νερού, πολιόρκησε το κάστρο της Τιβεριάδας που κρατούσε η σύζυγος του Ραϋμόνδου.

Η απειλή εναντίον της Τιβεριάδας προκάλεσε πολεμικό συμβούλιο στο οποίο ο Ραϋμόνδος συμβούλευσε να μην απομακρυνθούν από τη Σεπφωρίδα για να μην πέσουν στην παγίδα. Όμως οι Ραϊνάλδος του Στατιγιόν, πρίγκηπας της Αντιόχειας, και Ζεράρ ντε Ριντεφόρ, Μέγας Μάγιστρος των Ναϊτών Ιπποτών, τον αποκάλεσαν δειλό και επηρέασαν τον Γκυ να αποφασίσει να κινηθούν προς την Τιβεριάδα. Την επόμενη μέρα ο στρατός των Σταυροφόρων κινήθηκε από τη Σεπφωρίδα στην Τιβεριάδα δια μέσου της ερήμου. 

Στη διαδρομή, οι στρατιώτες του Σαλαντίν παρενοχλούσαν την πορεία των σταυροφόρων. Το μεσημέρι οι Φράγκοι έφτασαν σε μια πηγή αλλά δεν σταμάτησαν να ξεκουραστούν και συνέχισαν την πορεία τους. Ο Σαλαντίν εκμεταλλεύτηκε την ευκαιρία, κατέλαβε αυτή την πηγή και έκλεισε το δρόμο των Σταυροφόρων για υποχώρηση. Τελικά μετά από δύσκολη πορεία οι Σταυροφόροι στρατοπέδευσαν στο Χαττίν, σε μια περιοχή όπου υπήρχαν δύο λόφοι οι οποίοι ονομάζονταν "Κέρατα" του Χαττίν. 

Επίσης οι Μουσουλμάνοι τους ταλαιπώρησαν ακόμα περισσότερο ανάβοντας φωτιές, δημιουργώντας αποπνικτική ατμόσφαιρα. Οι Χριστιανοί εγκλωβισμένοι αποφάσισαν να πολεμήσουν. Η μάχη άρχισε με τους υπέρτερους Μουσουλμάνους (διέθεταν 30.000 άνδρες) να ρίχνουν βέλη κατά των Χριστιανών. Οι τελευταίοι επιτέθηκαν ορμητικά εναντίον τους αλλά ο Σαλαντίν τους κατατρόπωσε. 

Μάλιστα τρεις φορές επιχείρησε ο Μουσουλμάνος ηγεμόνας να καταλάβει τη Βασιλική σκηνή και απέτυχε, επιτυγχάνοντας την τέταρτη φορά. Μετά τη μάχη οι σταυροφόροι μετρούσαν νεκρούς της τάξης των 15.700 ανδρών. Ο ίδιος ο Γκύ των Λουζινιάν αιχμαλωτίστηκε και όλοι οι Ναΐτες και οι Ιωαννίτες ιππότες που πήραν μέρος στη μάχη εκτελέστηκαν. Ο ίδιος ο Σαλαντίν αποκεφάλισε τον Ραϊνάλδο του Σατιγιόν, εκδικούμενος έτσι τη θρασύτητα και την αγριότητα που είχε επιδείξει ο τελευταίος εναντίον των καραβανιών των Μουσουλμάνων στις διάφορες ληστρικές του επιδρομές. 

Στον ίδιο τον Γκυ φέρθηκε ιπποτικά, αν και τον κράτησε φυλακισμένο. Οι υπόλοιποι αιχμάλωτοι αφέθηκαν σταδιακά ελεύθεροι, πληρώνοντας λύτρα. Στη συνέχεια, και αφού δεν υπήρχε πια καμμιά δύναμη να τον σταματήσει, ο Σαλαντίν κατέλαβε τα φρούρια της Άκρας, της Ναμπλούς, της Γιάφφας, της Σιδώνας, της Βηρυττού και της Ασκάλωνας (Ασκελόν). Στη συνέχεια πολιόρκησε την Ιερουσαλήμ η οποία παραδόθηκε στις 2 Οκτωβρίου του 1187.


Η φοβερή ήττα του Χατίν και η επακόλουθη πτώση της Ιερουσαλήμ προκάλεσαν μεγάλη συγκίνηση στη Δύση και την έναρξη της Γ' Σταυροφορίας, το 1189.

Κήρυξη μίας Νέας Σταυροφορίας

Τα νέα της πτώσης της Ιερουσαλήμ συντάραξαν την Ευρώπη. Όπως λέγεται, ο Πάπας Ουρβανός Γ΄ πέθανε συγκλονισμένος από την είδηση αυτή. Ο νέος Πάπας, Γρηγόριος Η΄, εξέδωσε παπικό διάταγμα (Βούλα) για μια νέα σταυροφορία και κάλεσε τους χριστιανούς σε νηστεία και μετάνοια. Ιταλοί υπό τον μαρκήσιο του Μομφερρά, Κορράδο, έσπευσαν να βοηθήσουν τους Χριστιανούς της Παλαιστίνης, ενώ ο Πάπας Γρηγόριος έστειλε τον Καρδινάλιο-Λεγάτο Ερρίκο του Αλμπάνο στη Γαλλία και στη Γερμανία. 

Ο Αυτοκράτορας της Γερμανίας Φρειδερίκος Α΄ Βαρβαρόσσας, που ήταν και βετεράνος της Β΄ Σταυροφορίας, απάντησε θετικά στο κάλεσμα του Πάπα και πήρε τον σταυρό το Μάρτιο του 1188. Στο μεταξύ, το φθινόπωρο του 1187 ο Γουλιέλμος Β΄ της Σικελίας έστειλε στόλο αποτελούμενο από 60 πλοία μαζί με 200 ιππότες, υπό τη διοίκηση του ναυάρχου του Μαργαριτώνη, να περιπολεί τα παράλια της Παλαιστίνης συστηματικά για να μην επιτρέψει στον Σαλλαδίνο να κατακτήσει κανένα από τα λιμάνια που είχαν τόσο ζωτική σημασία για το Λατινικό Βασίλειο της Ιερουσαλήμ. 

Ο Μαργαριτώνης υποχρέωσε το 1188 τον Σαλλαδίνο να λύσει την πολιορκία του κάστρου Κρακ των Ιπποτών, των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη, κοντά στην Τρίπολη της Συρίας. Τον επόμενο χρόνο έλυσε πολιορκίες στο κάστρο του Μαργκάτ, στη Λαττάκια (Λαοδίκεια) και στην Τύρο. Παράλληλα, ο Αρχιεπίσκοπος της Τύρου, Γιόσκιους (Ιωσίας), πήγε στην Ευρώπη να ζητήσει βοήθεια. Στις 22 Ιανουαρίου του 1189 στη Νορμανδία, κήρυξε τη σταυροφορία μπροστά στο Βασιλιά της Αγγλίας, Ερρίκο Β΄, το Γάλλο Βασιλιά, Φίλιππο Αύγουστο, και άλλους ισχυρούς φεουδάρχες, από την Αλσατία, τις Κάτω Χώρες, και αλλού. 

Ο Άγγλος Βασιλιάς άρχισε αμέσως τις προετοιμασίες για τη σταυροφορία, και μάλιστα επέβαλλε στους υπηκόους του έναν καινούργιο φόρο, τη δεκάτη του Σαλαδίνου, αλλά πέθανε πολύ σύντομα. Στο θρόνο τον διαδέχθηκε ο γιος του, Ριχάρδος Α΄, που συνέχισε τις προετοιμασίες.

Η Πορεία του Φρειδερίκου

Ο Φρειδερίκος Βαρβαρόσσας ξεκίνησε το Μάιο του 1189 επικεφαλής ισχυρού στρατεύματος και με Τεύτονες έχοντας προηγουμένως κάνει συμφωνία με το Βασιλιά Μπέλα Γ΄ της Ουγγαρίας και τον Βυζαντινό Αυτοκράτορα Ισαάκιο Β΄. Ο Φρειδερίκος διέσχισε ειρηνικά την Ουγγαρία. Τα Γερμανικά στρατεύματα πέρασαν στην Μικρά Ασία από την Καλλίπολη, με τη βοήθεια του Βυζαντινού στόλου. Οι Γερμανοί συνέχισαν την πορεία τους με κάποιες μικροσυμπλοκές με τους Βυζαντινούς, μέχρι που εισήλθαν στην Τουρκική επικράτεια. 

Ο Φρειδερίκος νίκησε τους Σελτζούκους του Ικονίου σε τρεις μάχες, στο Φιλομήλιο, στο Γιγκλάριο και στο Ικόνιο. Στις αρχές Ιουνίου οι Γερμανοί στρατοπέδευσαν στην όχθη του ποταμού Καλίκαδνου. Στις 10 Ιουνίου ο Φρειδερίκος πνίγηκε στο ποτάμι προσπαθώντας να το διαβεί έφιππος. Την ηγεσία του στρατεύματος ανέλαβε ο γιος του Φρειδερίκος της Σουηβίας και οι σταυροφόροι κατάφεραν να φτάσουν στην Αντιόχεια. Μετά πήγαν στην Άκρα όπου συνάντησαν τους υπόλοιπους Ευρωπαίους και ενίσχυσαν την πολιορκία.

Η Πορεία του Ριχάρδου και του Φιλίππου

Οι δύο άλλοι Ευρωπαίοι Βασιλείς που επρόκειτο να συμμετάσχουν στη σταυροφορία, ο Ριχάρδος Α΄ και ο Φίλιππος Β΄ ήταν δύο ολότελα διαφορετικοί χαρακτήρες. Είχαν καταφέρει, όμως, να συμβιβάσουν τις Αγγλογαλλικές διαφορές και ξεκίνησαν από τη νότια Γαλλία ως φίλοι. Στη συνέχεια ακολούθησαν διαφορετικές πορείες, ο Ριχάρδος συναντήθηκε με τον στόλο του στην Μασσαλία και ο Φίλιππος με τον στρατό του κατευθύνθηκε στη Γένοβα, και βρέθηκαν πάλι στην Μεσσήνη της Σικελίας το Σεπτέμβριο του 1190. 


Ο προηγούμενος Βασιλιάς της Σικελίας, Γουλιέλμος Β΄, που είχε πεθάνει τον προηγούμενο χρόνο, ήταν σύζυγος της αδελφής του Ριχάρδου, Ιωάννας. Όταν έφτασε ο Ριχάρδος και ο Φίλιππος στη Σικελία άφησαν τα μισά στρατεύματα να επιστρέψουν στις χώρες τους ανάμεσά τους και τα σταυροφορικά τάγματα αφού είχαν 100.000 στρατιώτες ο καθένας.

Τελικά, τον Μάρτιο του 1191, ο Τανκρέδος, ο Ριχάρδος και ο Φίλιππος ήρθαν σε συμφωνία με την οποία οι αξιώσεις του Ριχάρδου σχετικά με την Ιωάννα ικανοποιούνταν, ο Ριχάρδος και ο Φίλιππος αναγνώριζαν ως Βασιλιά της Σικελίας τον Τανκρέδο (αν και η νόμιμη διάδοχος ήταν η θεία του Γουλιέλμου, Κωνσταντία) και τέλος, ο Ριχάρδος αναγνώριζε ως νόμιμο διάδοχό του τον ανιψιό του, Αρθούρο της Βρετάνης, ο οποίος μόλις ενηλικιωνόταν θα παντρευόταν με μία κόρη του Τανκρέδου. 

O Ριχάρδος και ο Φίλιππος είχαν ιππότες από όλη την Ευρώπη αλλά και από τα σταυροφορικά τάγματα που επίσης προέρχονταν από όλη την Ευρώπη. Οι δύο στρατοί αφού τακτοποιήθηκαν οι εκκρεμότητες στη Σικελία, αναχώρησαν από εκεί για την Παλαιστίνη,στις 30 Μαρτίου ο Γαλλικός, και στις 10 Απριλίου ο Αγγλικός. Ο στόλος του Ριχάρδου μετά από μία καταιγίδα προσορμίστηκε στην Κύπρο. 

Είχαν χάσει μερικά καράβια από την καταιγίδα και σε ένα από αυτά βρίσκονταν η Ιωάννα, η Βερεγγάρια (μέλλουσα σύζυγος του Ριχάρδου) και ένα μεγάλο τμήμα των χρημάτων που είχαν συγκεντρωθεί για τη σταυροφορία. Λίγες ημέρες αργότερα ανακάλυψαν ότι οι επιβάτες (και μαζί τους τα χρήματα) είχαν αιχμαλωτιστεί από τον ηγεμόνα της Κύπρου, τον Ισαάκιο Κομνηνό, τον άνθρωπο που απόσχισε την Κύπρο από τη Βυζαντινή Αυτοκρατορία. 

Ο Ριχάρδος τότε κυρίεψε την Κύπρο, απελευθέρωσε τους δικούς του, αιχμαλώτισε τον Ισαάκιο Κομνηνό και πούλησε αμέσως το νησί στους Ναΐτες Ιππότες. Πριν φύγει από την Κύπρο, ο Ριχάρδος τέλεσε τους γάμους του με την Βερεγγάρια. Ο Φίλιππος έφτασε στην Άκρα στις 20 Μαΐου 1191 για να ενισχύσει τους σταυροφόρους που ήδη πολιορκούσαν την πόλη. Ο Ριχάρδος έφτασε στην Άκρα στις 8 Ιουνίου 1191.

Η Συνείδηση της Δύσης

Οι κακές ειδήσεις ταξιδεύουν γρήγορα. Μόλις είχε διεξαχθεί και χαθεί η μάχη του Hattin, έσπευσαν αγγελιαφόροι προς δυσμάς να πληροφορήσουν τους ηγεμόνες της Ευρώπης· σε λίγο τους ακολούθησαν άλλοι που είπαν για την πτώση της Ιερουσαλήμ. Η Δυτική Ευρώπη έμαθε για τις συμφορές με κατάθλιψη. Παρ' όλες τις εκκλήσεις που είχαν έρθει από το βασίλειο της Ιερουσαλήμ τα τελευταία χρόνια, κανένας στη Δύση, εκτός ίσως από την παπική αυλή, δεν είχε αντιληφθεί πόσο επείγων ήταν ο κίνδυνος. 

Οι ιππότες και οι προσκυνητές που είχαν ταξιδέψει στην Ανατολή είχαν βρει στα Φραγκικά κράτη μια ζωή πιο πολυτελή και πιο εύθυμη από ο,τιδήποτε ανάλογο είχαν γνωρίσει στον τόπο τους. Άκουσαν ιστορίες για πολεμικά κατορθώματα. Είδαν εμπόριο να ανθεί. Δεν μπόρεσαν να καταλάβουν πόσο ασταθής ήταν όλη αυτή η ευημερία. Τώρα, ξαφνικά, άκουσαν ότι όλ' αυτά είχαν τελειώσει. Ο Χριστιανικός στρατός είχε καταστραφεί· ο Τίμιος Σταυρός, το ιερότερο κειμήλιο της Χριστιανοσύνης, ήταν στα χέρια των απίστων· και η ίδια η Ιερουσαλήμ είχε καταληφθεί. 


Στο διάστημα λίγων μηνών ολόκληρο το οικοδόμημα της Φραγκικής Ανατολής είχε καταρρεύσει. Αν επρόκειτο να διασωθεί κάτι από τα ερείπια, έπρεπε να σταλεί βοήθεια, και να σταλεί γρήγορα. Οι πρόσφυγες που είχαν επιζήσει από τη συμφορά είχαν σωρευτεί πίσω από τα τείχη της Τύρου και διατηρούσε το θάρρος των η αδίστακτη ενεργητικότητα του Conrad de Montferrat. Η ευτυχής σύμπτωση της αφίξεώς του έσωσε την πόλη από την παράδοση· και ο ένας μετά τον άλλον, οι άρχοντες που είχαν ξεφύγει από τα νύχια του Saladin, ενώθηκαν εκεί μαζί του, αναγνωρίζοντας με ευγνωμοσύνη την ηγεσία του. 

Αλλά όλοι ήξεραν ότι χωρίς συμπαράσταση από τη Δύση οι πιθανότητές των να κρατήσουν την Τύρο ήσαν μικρές και οι πιθανότητές των ν' ανακτήσουν χαμένα εδάφη ήσαν ανύπαρκτες. Στην ηρεμία που ακολούθησε την πρώτη επίθεση του Saladin κατά της Τύρου, όταν εκείνος έφυγε για να κατακτήσει τη βόρεια Συρία, είχαν στείλει τον πιο σεβάσμιο από τους συναδέλφους των, τον Αρχιεπίσκοπο της πόλεως Joscius, να πει στον πάπα και στους Βασιλείς της Δύσεως αυτοπροσώπως πόσο απελπιστική ήταν η ανάγκη των. 

Τον ίδιο καιρό περίπου, τα στρατιωτικά τάγματα έγραψαν παντού να γνωστοποιήσουν στους δυτικούς αδελφούς των την ίδια αγωνιώδη ιστορία. Ο αρχιεπίσκοπος απέπλευσε από την Τύρο στο τέλος του καλοκαιριού του 1187 και έφθασε, ύστερ' από σύντομο ταξίδι, στην αυλή του Βασιλέως William II της Σικελίας. Βρήκε τον Βασιλέα πολύ στενοχωρημένο από φήμες για την καταστροφή. Όταν έμαθε όλη της την έκταση, ο William ντύθηκε Σάκο και αποτραβήχτηκε στο δάσος επί τέσσερις ημέρες. 

Κατόπιν έγραψε στους συναδέλφους του μονάρχες να τους παρακινήσει να μετάσχουν σε μια Σταυροφορία και ο ίδιος ετοιμάστηκε να στείλει το γρηγορότερο ένα εκστρατευτικό σώμα στην Ανατολή. Βρισκόταν σε πόλεμο με το Βυζάντιο. Το 1185 τα στρατεύματά του είχαν επιχειρήσει να καταλάβουν τη Θεσσαλονίκη και είχαν υποστεί βαριά ήττα, αλλά ο στόλος του εξακολουθούσε να περιπολεί στα ύδατα της Κύπρου, παρέχοντας βοήθεια στον άρπαγα κυρίαρχο της Κύπρου, Ισαάκιο Κομνηνό, στην εξέγερσή του κατά του αυτοκράτορα Ισαακίου Αγγέλου. 

Έγινε βιαστικά ειρήνη με τον Αυτοκράτορα και ο Σικελός ναύαρχος, Μαργαρίτος από το Brindisi, ανακλήθηκε στη Σικελία για να επισκευάσει τα πλοία του και ν' αποπλεύσει με τριακόσιους ιππότες για την Τρίπολη. Στο μεταξύ ο Αρχιεπίσκοπος Joscius, συνοδευόμενος από μια Σικελική πρεσβεία, κατευθύνθηκε προς τη Ρώμη. Εκεί επίσης έγινε κατανοητή η σοβαρότητα των ειδήσεών του· γιατί οι Γενουάτες είχαν ήδη στείλειμια αναφορά στην Παπική αυλή. Ο γέρος πάπας, Urban III, ήταν άρρωστος και ο κλονισμός υπήρξε πολύ δυνατός γι' αυτόν. 

Πέθανε από θλίψη στις 20 Οκτωβρίου. Αλλά ο διάδοχός του, Γρηγόριος VIII, έστειλε αμέσως μια εγκύκλιο επιστολή προς όλους τους Πιστούς της Δύσεως. Τους είπε τη σοβαρή ιστορία της απώλειας των Αγίων Τόπων και του Τιμίου Σταυρού. Υπενθύμισε στους αναγνώστες του ότι η απώλεια της Έδεσσας σαράντα χρόνια πριν, έπρεπε να χρησιμεύσει ως προειδοποίηση. Τώρα χρειάζονταν μεγάλες προσπάθειες. Ο καθένας ας μετανοήσει για τις αμαρτίες του και ας αποκτήσει θησαυρό στον ουρανό περιβαλλόμενος τον σταυρό. 

Υποσχέθηκε πλήρη συγχώρηση σε όλους τους σταυροφόρους, θα απολάμβαναν αιώνια ζωή στους ουρανούς και στο μεταξύ τα αγαθά των επί της γης θα τελούσαν υπό την προστασία της Αγίας Έδρας. Τελείωνε την επιστολή του διατάσσοντας νηστεία κάθε Παρασκευή επί πέντε χρόνια και αποχή από κρέας τις Τετάρτες και τα Σάββατα. Οι δικοί του συγγενείς και οι συγγενείς των Καρδιναλίων του θα νήστευαν επίσης και τις Δευτέρες. Άλλα μηνύματα που εστάλησαν από τη Ρώμη διάτασσαν ανακωχή επί εφτά χρόνια σε όλους τους ηγεμόνες της Χριστιανοσύνης· και αναφέρθηκε ότι οι Καρδινάλιοι υπήρξαν οι πρώτοι που ορκίστηκαν να πάρουν το σταυρό. 


Ως επαιτούντες ιεροκήρυκες θα οδηγούσαν τους Χριστιανικούς στρατούς στην Παλαιστίνη. Ο Πάπας Γρηγόριος δεν είδε τ' αποτελέσματα των προσπαθειών του. Πέθανε στην Pisa στις 17 Δεκεμβρίου, ύστερ' από Ποντιφικάτο δύο μηνών, αφήνοντας το έργο στον επίσκοπο Praeneste, ο οποίος εξελέγη δύο ημέρες αργότερα, υπό το όνομα Clement III. Ενώ ο Clement έσπευδε να πάρει επαφή με τον μεγαλύτερο μονάρχη της Δύσεως, τον Αυτοκράτορα Frederick Barbarossa, ο Αρχιεπίσκοπος της Τύρου περνούσε τις Άλπεις για να δει τους Βασιλείς της Γαλλίας και της Αγγλίας. 

Η είδηση της αποστολής του είχε προηγηθεί απ' αυτόν. Ο γέρος Πατριάρχης της Αντιόχειας Aimery, έγραφε το Σεπτέμβριο μια επιστολή προς τον Βασιλέα Henry II, περιγράφοντάς του τις αναστατώσεις στην Ανατολή και την έστειλε με τον επίσκοπο της Banyas. Πριν ο Joscius της Τύρου φθάσει στη Γαλλία, ο πρεσβύτερος από τους επιζώντες γιους του Henry, Richard, κόμης του Poitou, είχε πάρει το σταυρό. Ο ίδιος ο Henry διεξήγε επί πολλά χρόνια ένα διαλείποντα πόλεμο με τον Philip Augustus της Γαλλίας. 

Τον Ιανουάριο του 1188 ο Joscius βρήκε τους δύο Βασιλείς στη Gisors, στα σύνορα μεταξύ Normandy και της Γαλλικής χώρας, όπου είχαν συναντηθεί για να συζητήσουν μια ανακωχή. Η ευγλωττία του τους έπεισε να συνάψουν ειρήνη και να υποσχεθούν να πάνε όσο το δυνατόν γρηγορότερα στη Σταυροφορία. Ο Philip, κόμης of Flanders, ντροπιασμένος, ίσως, για την αποτυχημένη Σταυροφορία του προ δέκα ετών, έσπευσε ν' ακολουθήσει το παράδειγμά των και πολλοί από την αριστοκρατία και των δύο Βασιλείων ορκίστηκαν να συνοδεύσουν τους Βασιλείς.

Αποφασίστηκε ότι οι στρατοί θα βάδιζαν μαζί, οι Γάλλοι στρατιώτες φορώντας κόκκινους σταυρούς, οι Άγγλοι άσπρους και οι Φλαμανδοί πράσινους. Για να πληρώσουν τα έξοδα της εκστρατείας αμφότεροι οι Βασιλείς επέβαλαν ειδικούς φόρους. Στα τέλη του Ιανουαρίου το συμβούλιο του Βασιλέως Henry συνήλθε στη Le Mans για να διατάξει την πληρωμή της Δεκάτης του Saladin, ενός φόρου δέκα τοις εκατό επί του εισοδήματος και των κινητών που θα κατέβαλλε κάθε λαϊκός υπήκοος του Βασιλέως, στην Αγγλία και στη Γαλλία. 

Ο Henry τότε πέρασε στην Αγγλία για να προβεί σε άλλες προπαρασκευές για τη Σταυροφορία, την οποία κήρυττε με θέρμη ο Αρχιεπίσκοπος της Canterbury Baldwin. Ο Αρχιεπίσκοπος της Τύρου ξεκίνησε για το ταξίδι του της επιστροφής γεμάτος ελπίδες. Λίγο μετά τη σύσκεψη στην Gisors ο Henry έγραψε μια απάντηση στον πατριάρχη της Αντιόχειας για να του πει ότι η βοήθεια επρόκειτο να έρθει γρήγορα. Η αισιοδοξία του δεν ήταν δικαιολογημένη. 

Η Δεκάτη του Saladin είχε συλλεχθεί με επιτυχία παρά την απόπειρα ενός Ναΐτη ιππότη, του Gilbert of Hoxton, να οικειοποιηθεί τα χρήματα που είχε συγκεντρώσει, ενώ ο William the Lion, Βασιλεύς των Σκότων, που ήταν υποτελής του Henry, υπήρξε τελείως ανίκανος να πείσει τους φιλάργυρους Βαρόνους του να συνεισφέρουν έστω και μία πεντάρα. Έγιναν σχέδια για τη διακυβέρνηση της χώρας όσο ο Henry και ο διάδοχός του θα βρίσκονταν στην Ανατολή. Αλλά πολύ πριν μπορέσει να συγκεντρωθεί ο στρατός, ξέσπασε πάλι πόλεμος στη Γαλλία. 

Μερικοί από τους υποτελείς του Richard επαναστάτησαν εναντίον του στο Poitou, και τον Ιούνιο του 1188 είχε εμπλακεί σε μια φιλονικία με τον κόμη of Toulouse. Ο Γάλλος Βασιλεύς, θυμωμένος γι' αυτή την επίθεση κατά του υποτελούς του, απάντησε εισβάλλοντας στο Berry. Ο Henry με τη σειρά του εισέβαλε στα εδάφη του Philip και ο πόλεμος τράβηξε όλο το καλοκαίρι και το Φθινόπωρο. Τον Ιανουάριο του 1189, ο Richard, του οποίου η υιική πίστη ήταν ασταθής, ενώθηκε με τον Philip στην επίθεση κατά του Henry. 


Ο ατελείωτος πόλεμος έκανε να φρίξουν οι περισσότεροι καλοί Χριστιανοί. Μεταξύ των υποτελών του Philip, οι Κόμητες of Flanders και of Blois αρνήθηκαν να πάρουν τα όπλα ώσπου να ξεκινήσει η Σταυροφορία. Το Φθινόπωρο του 1188 ο Πάπας είχε στείλει τον επίσκοπό του Αλμπάνο και μετά τον θάνατο του επισκόπου, την επομένη άνοιξη, τον Καρδινάλιο Ιωάννη ντι Ανάγκνι να διατάξει τους Βασιλείς να συνάψουν ειρήνη, αλλά εις μάτην. Ούτε ο Αρχιεπίσκοπος του Canterbury Baldwin είχε περισσότερη επιτυχία. 

Καθ' όλη την αρχή του καλοκαιριού ο Philip και ο Richard εισέδυσαν με επιτυχία στις κτήσεις του Henry στη Γαλλία. Στις 3 Ιουλίου, ο Philip κατέλαβε το μεγάλο φρούριο της Tours· και την επομένη, ο Henry, που τώρα ήταν απελπιστικά άρρωστος, συμφώνησε να δεχτεί ταπεινωτικούς όρους ειρήνης. Δύο ημέρες αργότερα, πριν να μπορέσουν να επικυρωθούν, στις 6 Ιουλίου, πέθανε στο Chinon.

Η εξαφάνιση του γηραιού Βασιλέως ηρέμησε την κατάσταση. Είναι αμφίβολο αν ποτέ έβλεπε στα σοβαρά τον εαυτό του να φεύγει για τη Σταυροφορία. Αλλά ο διάδοχός του, Richard, είχε οπωσδήποτε την πρόθεση να εκπληρώσει την υπόσχεσή του και παρ' όλο ότι αναπόφευκτα κληρονόμησε την έριδα του πατέρα του με τον Βασιλέα Philip, ήταν πρόθυμος να προβεί σε οποιονδήποτε διακανονισμό που θα τον άφηνε ελεύθερο να πάει στην Ανατολή, ιδιαίτερα αν ο Philip ήθελε να μετάσχει στη Σταυροφορία. 

Από τη δική του πλευρά ο Philip έβλεπε ότι ήταν κακή πολιτική ν' αναβάλει ακόμα τη Σταυροφορία. Έγινε βιαστικά μια συνθήκη· και ο Richard πέρασε στην Αγγλία για να στεφθεί και ν' αναλάβει την κυβέρνηση. Η στέψη έγινε στις 3 Σεπτεμβρίου στο Westminster, και την ακολούθησε ένας ζωηρός διωγμός των Εβραίων στο Λονδίνο και στη York. Οι πολίτες ζήλευαν για την εύνοια που ο πεθαμένος βασιλεύς είχε δείξει στους Εβραίους. Η σταυροφορική θέρμη παρείχε πάντοτε μια δικαιολογία για να σκοτώνονται εχθροί του Θεού. 

Ο Richard τιμώρησε τους ταραξίες και επέτρεψε σ' έναν Εβραίο που είχε γίνει Χριστιανός για ν' αποφύγει τον θάνατο, να επανέλθει στην πίστη του. Οι χρονογράφοι σκανδαλίστηκαν όταν έμαθαν το σχόλιο του Αρχιεπισκόπου Baldwin ότι αν δεν ήθελε να είναι άνθρωπος του Θεού καλύτερα να ήταν του Διαβόλου. Ο Βασιλεύς παρέμεινε στην Αγγλία το φθινόπωρο αναδιοργανώνοντας τη διοίκησή του. Οι άδειες επισκοπικές έδρες πληρώθηκαν. 

Ύστερ' από μια προκαταρκτική αναδιάρθρωση, ο William Longchamp, επίσκοπος του Ely, έγινε καγκελάριος και κυβερνήτης του νότου της Αγγλίας, ενώ ο Hugh de Puiset, επίσκοπος του Durham, ήταν κυβερνήτης του βορρά και συγχρόνως Κοντόσταβλος του Ουίνδσωρ. Η Βασιλομήτωρ Eleanor περιεβλήθη με αντιβασιλικές εξουσίες· αλλά δεν είχε την πρόθεση να παραμείνει στην Αγγλία. Στον αδελφό του Βασιλέως Ιωάννη δόθηκαν μεγάλα φέουδα στα νοτιοδυτικά και μια συνετή απαγόρευση, να μην έρθει επί τρία χρόνια στην Αγγλία, ήρθη αμέσως. 

Πουλήθηκαν Βασιλικά κτήματα για να συγκεντρωθούν χρήματα. Το προϊόν, μαζί με δωρεές και τη Δεκάτη του Saladin, εφοδίασαν τον Βασιλέα με μεγάλο θησαυρό. Ο William της Σκοτίας έστειλε δέκα χιλιάδες λίρες ως αντάλλαγμα της απαλλαγής του από την υποτέλειά του στο Αγγλικό στέμμα και την απόδοση των πόλεων Berwick και Roxburgh που είχε χάσει επί της Βασιλείας του Henry. 


Τον Νοέμβριο έφθασε από τη Γαλλία ο Rothrud, κόμης της Perche, ν' αναγγείλει ότι ο Βασιλεύς Philip είχε σχεδόν τελειώσει τις προετοιμασίες του για τη Σταυροφορία και επιθυμούσε να συναντήσει τον Richard στο Vézelay την 1η Απριλίου, οπότε θα συζητούσαν την από κοινού αναχώρησή των.

Κατά τα τέλη του 1188 είχε φθάσει στη Γαλλική αυλή μια επιστολή από τους πράκτορές της στην Κωνσταντινούπολη η οποία έλεγε για μια προφητεία του αγίου ερημίτη Δανιήλ, ότι κατά το έτος που θα συνέπιπτε η εορτή του Ευαγγελισμού με την Κυριακή του Πάσχα, οι Φράγκοι θ' ανακτούσαν τους Αγίους Τόπους. Αυτή η σύμπτωση θα συνέβαινε το 1190. Η αναφορά πρόσθετε ότι ο Saladin αντιμετώπιζε έριδες μεταξύ των συγγενών του και των συμμάχων του, παρ' όλο ότι ο Αυτοκράτωρ Ισαάκιος ασεβώς τον βοηθούσε και ανέφερε μια φήμη ότι ο ίδιος ο Saladinείχε υποστεί σοβαρή ήττα κοντά στην Αντιόχεια. 

Ειδήσεις που έφθασαν στη Γαλλία τον επόμενο χρόνο δεν ήσαν τόσο αισιόδοξες, αλλά είχε γίνει γνωστό ότι χάρη στη σικελική βοήθεια, οι Φράγκοι εκεί αναλάμβαναν επιθετική ενέργεια. Επί πλέον ο Δυτικός Αυτοκράτωρ Frederick Barbarossa, βρισκόταν ήδη στο δρόμο προς την Ανατολή. Αφού πήρε τη γνώμη του συμβουλίου του, ο Βασιλεύς Richard συμφώνησε για τη συνάντηση στο Vézelay. Επέστρεψε στη Νορμανδία κατά τα Χριστούγεννα και ετοιμάστηκε να ξεκινήσει για την Παλαιστίνη στο τέλος της άνοιξης. 

Την τελευταία στιγμή χρειάστηκε ν' αναβληθούν όλα εξ αίτιας του ξαφνικού θανάτου της Βασιλίσσης της Γαλλίας Isabella του Hainault, στις αρχές του Μαρτίου. Ήταν καιρός για τους Βασιλείς της Γαλλίας και της Αγγλίας να ξεκινήσουν. Μόνο στις 4 Ιουλίου οι Βασιλείς συναντήθηκαν πάλι στο Vézelay, με τους ιππότες των και το πεζικό των, έτοιμοι να ξεκινήσουν για την ιερή επιχείρησή των.

Είχαν ήδη περάσει τρία χρόνια από τότε που το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ είχε υποστεί τη συμφορά στο Hattin, και υπήρξε καλό για τους Φράγκους της Ανατολής ότι άλλοι σταυροφόροι δεν ήσαν τόσο αναβλητικοί. Η άμεση βοήθεια του Βασιλέως William της Σικελίας έσωσε την Τύρο και την Τρίπολη για τη Χριστιανοσύνη. Ο William πέθανε στις 18 Νοεμβρίου 1189 και ο διάδοχός του Tancred είχε ν' αντιμετωπίσει ανησυχίες στη χώρα του.

Αλλά ήδη τον Σεπτέμβριο, μια αρμάδα από δανικά και Φλαμανδικά πλοία, που οι αισιόδοξοι χρονογράφοι υπολόγισαν σε πεντακόσια, έφθασε στ' ανοιχτά της Συριακής ακτής και τον ίδιο περίπου καιρό έφθασε ο Jacques, άρχοντας της Avesnes, ο γενναιότερος ιππότης της Φλάνδρας. Ακόμα και οι Άγγλοι δεν είχαν όλοι αναμείνει τον Βασιλέα των για να κινηθούν. Ένας στολίσκος, επανδρωμένος με Λονδρέζους, ξεκίνησε από τον Τάμεση τον Αύγουστο και έφθασε στην Πορτογαλία τον επόμενο μήνα. 

Εκεί, όπως οι συμπατριώτες των περί τα σαράντα χρόνια πρωτύτερα, συμφώνησαν ν' αναλάβουν προσωρινώς υπηρεσία υπό τον Βασιλέα της Πορτογαλίας· και χάρη στη βοήθειά των, ο Βασιλεύς Σάντσο κατόρθωσε να κυριεύσει από τους Μωαμεθανούς το φρούριο Silves, ανατολικά του ακρωτηρίου Saint Vincent. Στις 29 Σεπτεμβρίου οι Λονδρέζοι έπλευσαν μέσ' από το στενό του Γιβραλτάρ. Ο Frederick είχε βαθιά συγκινηθεί όταν είχε μάθει τις συμφορές στην Παλαιστίνη. 


Από τότε ακόμα που είχε επιστρέψει με τον θείο του Conrad από την κακο-αρχινισμένη Δεύτερη Σταυροφορία, είχε τον πόθο να πάει πάλι να πολεμήσει με τους απίστους. Τώρα ήταν γέρος, πλησίαζε τα εβδομήντα και ήταν κυβερνήτης της Γερμανίας επί τριάντα πέντε σχεδόν χρόνια. Η ηλικία δεν είχε μειώσει την ανδρεία του ούτε τη γοητεία του, αλλά πολλές πικρές εμπειρίες τον είχαν διδάξει σύνεση. Δεν είχε πολλούς προσωπικούς δεσμούς με την Παλαιστίνη. 

Πολύ λίγοι από τους αποίκους εκεί ήσαν Γερμανικής καταγωγής· και η μακρά του αντιζηλία με τον πάπα είχε κάνει την φραγκική κυβέρνηση να διστάζει να ζητήσει τη βοήθειά του. Αλλά ο οίκος των Montferrat υπήρξε πάντοτε μεταξύ των υποστηρικτών του. Η είδηση της ηρωικής αμύνης της Τύρου από τον Conrad πιθανόν να τον παρακίνησε. Ο πρόσφατος γάμος του διαδόχου του Henry με τη Σικελή πριγκίπισσα Constance τον είχε φέρει σε στενή επαφή με τους Νορμανδούς του Νότου. Ο θάνατος του Πάπα Urban III το φθινόπωρο του 1187 του επέτρεψε να κάνει ειρήνη με τη Ρώμη. 

Ο Γρηγόριος VIII δέχτηκε πρόθυμα έναν τόσο πολύτιμο σύμμαχο για τη σωτηρία της Χριστιανοσύνης και ο Clement ο III ήταν το ίδιο φιλικός. Αλλά η πιο ισχυρή δύναμη που είχε ήδη ξεκινήσει για τους Αγίους Τόπους ήταν ο στρατός του Αυτοκράτορα Frederick Barbarossa. Ο Frederick πήρε τον σταυρό στη Mainz στις 27 Μαρτίου 1188 από τα χέρια του Καρδιναλίου τού Αλμπάνο. Ήταν η Τετάρτη Κυριακή της Σαρακοστής, γνωστή ως Lactate Hierusalem. Αλλά πέρασε ένας χρόνος και πλέον πριν να ετοιμαστεί για να φύγει στην Ανατολή. 

Η αντιβασιλεία στις χώρες του ανατέθηκε στο γιο του, τον μέλλοντα Henry VI. Ο μεγάλος του αντίζηλος στη Γερμανία, Heinrich the Lion, duke of Saxony and Bavaria, πήρε διαταγή, είτε να παραχωρήσει τα δικαιώματά του επί μέρους των εδαφών του, είτε να συνοδεύσει τη Σταυροφορία με δικά του έξοδα, είτε να πάει εξορία επί τρία χρόνια και διάλεξε την τελευταία λύση, αποσυρθείς στην αυλή του πεθερού του, Henry II της Αγγλίας. Χάρη στην Παπική συμπάθεια η Γερμανική εκκλησία είχε ειρηνεύσει ύστερ' από μια μακρά σειρά ερίδων. 

Τα δυτικά σύνορα της Γερμανίας ενισχύθηκαν με τη δημιουργία ενός νέου Μαργκραβάτου. Ενώ συγκέντρωνε το στρατό του, ο Frederick έγραψε στους ηγεμόνες μέσ' από τα εδάφη των οποίων θα περνούσε, στο Βασιλέα της Ουγγαρίας, στον Αυτοκράτορα Ισαάκιο Άγγελο και τον Σελτζούκο Σουλτάνο Kilidj Arslan και έστειλε έναν πρέσβη, τον Henry von Dietz. με μια αλαζονική επιστολή στον Saladin απαιτώντας την απόδοση όλης της Παλαιστίνης στους Χριστιανούς και προκαλώντας τον σε μάχη στο πεδίο της Ζοάν το Νοέμβριο του 1189. 

Ο Βασιλεύς της Ουγγαρίας και ο Σελτζούκος Σουλτάνος απάντησαν με μηνύματα υποσχόμενοι συμπαράσταση. Μία Βυζαντινή πρεσβεία έφθασε στη Νυρεμβέργη μέσα στο 1188 για τη ρύθμιση των λεπτομερειών της διαβάσεως των σταυροφόρων μέσ' από τα εδάφη του Ισαακίου. Στις αρχές Μαΐου 1189, ο Frederick ξεκίνησε από τη Ρατισβόνη. 

Συνοδευόταν από το δεύτερο γιο του, Frederick της Swabia και από πολλούς από τους μεγαλύτερους υποτελείς του· και ο στρατός του, η μεγαλύτερη ενιαία δύναμη που ξεκίνησε ποτέ για σταυροφορία, ήταν καλά οπλισμένος και καλά πειθαρχημένος. Αλλά η απάντηση του Saladin, αν και ευγενική, ήταν αγέρωχη. Πρότεινε ν' απολύσει τους Φράγκους αιχμαλώτους και ν' αποδώσει τα Λατινικά Αββαεία της Παλαιστίνης στους ιδιοκτήτες τους αλλά τίποτα περισσότερο. Άλλως θα έπρεπε να γίνει πόλεμος. 


Ο Βασιλεύς Bela του έκανε φιλική υποδοχή και του παρέσχε κάθε ευκολία κατά τη διάβασή του από την Ουγγαρία. Στις 23 Ιουνίου πέρασε το Δούναβη στο Βελιγράδι και μπήκε στο Βυζαντινό έδαφος. Εκεί άρχισαν παρεξηγήσεις. Ο Αυτοκράτωρ Ισαάκιος Άγγελος δεν ήταν ο κατάλληλος άνθρωπος για να χειρισθεί μια κατάσταση που χρειαζόταν τακτ, υπομονή και θάρρος. Ήταν ένας έξυπνος αλλά ασθενούς θελήσεως αυλικός που ανέβηκε τυχαία στο θρόνο και που είχε πάντοτε την επίγνωση ότι είχε πολλούς ενδεχόμενους αντίζηλους στις κτήσεις του.

Υποπτευόταν όλους τους αξιωματούχους του αλλά δεν τολμούσε να τους κάνει αυστηρό έλεγχο. Ούτε οι ένοπλες δυνάμεις της Αυτοκρατορίας του ούτε τα οικονομικά της είχαν συνέλθει από την υπερένταση στην οποία τα είχε υποβάλει η κενόδοξη Βασιλεία του Μανουήλ Κομνηνού. Η απόπειρα του Αυτοκράτορα Ανδρόνικου να μεταρρυθμίσει τη διοίκηση δεν επέζησε μετά την πτώση του. Ήταν τώρα πιο διεφθαρμένη παρά ποτέ άλλοτε. Βαριά και άδικη φορολογία προκαλούσε αναταραχή στη Βαλκανική. Η Κύπρος βρισκόταν σε εξέγερση υπό τον Ισαάκιο Κομνηνό. 

Η Κιλικία είχε χαθεί καταληφθείσα από τους Αρμενίους. Οι Τούρκοι εισέδυαν στις Αυτοκρατορικές επαρχίες στην κεντρική και νοτιοδυτική Ανατολία και οι Νορμανδοί είχαν εξαπολύσει μια μεγάλη επίθεση στην Ήπειρο και στη Μακεδονία. Η ήττα των Νορμανδών υπήρξε ο μοναδικός στρατιωτικός θρίαμβος της Βασιλείας του Ισαακίου Αγγέλου. Για τα υπόλοιπα προσπαθούσε ν' ανταποκριθεί με τη διπλωματία.

Έκανε στενή συμμαχία με τον Saladin, προς κατάπληξη και τρόμο των Φράγκων της Ανατολής. Το κίνητρό του δεν ήταν να βλάψει τα συμφέροντά των αλλά να κάμψει την ισχύ των Σελτζούκων· αλλά το συμπτωματικό του κατόρθωμα να επιστραφούν οι Άγιοι Τόποι της Ιερουσαλήμ στη φροντίδα των ορθοδόξων σκανδάλισε ιδιαίτερα τη Δύση. Για να βελτιώσει την κατοχή του στα Βαλκάνια, είχε συνάψει φιλία με τον Βασιλέα Bela της Ουγγαρίας τη νεαρή κόρη του οποίου είχε παντρευτεί το 1185. 

Αλλά ο υπερβολικός φόρος που επιβλήθηκε με την ευκαιρία των γάμων υπήρξε ο σπινθήρας που έκανε τη φωτιά που σιγόκαιγε στους Σέρβους και τους Βουλγάρους να ξεσπάσει σε απροκάλυπτη ανταρσία. Παρά μερικές επιτυχίες στην αρχή, οι στρατηγοί του ήσαν ανίκανοι να συντρίψουν τους επαναστάτες. Όταν ο Frederick εμφανίσθηκε στο Βελιγράδι υπήρχε ήδη ένα ανεξάρτητο Σερβικό κράτος που είχε σχηματισθεί στα βουνά στα βορειοδυτικά της χερσονήσου, και παρ' όλο ότι Βυζαντινές δυνάμεις εξακολουθούσαν να κατέχουν τα φρούρια κατά μήκος της κυρίας οδού προς την Κωνσταντινούπολη, Βούλγαροι αντάρτες ήσαν κύριοι της υπαίθρου.

Μόλις ο Γερμανικός στρατός πέρασε τον Δούναβη, άρχισαν τα επεισόδια. Ληστές, Σέρβοι και Βούλγαροι, χτυπούσαν τους βραδυπορούντες και ο λαός της υπαίθρου ήταν τρομαγμένος και εχθρικός. Οι Γερμανοί αμέσως κατηγόρησαν τους Βυζαντινούς ότι εξωθούσαν τους ανθρώπους σ' αυτή την εχθρότητα, μη θέλοντας ν' αντιληφθούν ότι ο Ισαάκιος ήταν ανίσχυρος να τη σταματήσει.

Ο Frederick, φρόνιμα ποιών, επιζήτησε τη φιλία των αρχηγών των ανταρτών. Ο Stephen Nemanya, Ηγεμόνας της Σερβίας, ήρθε μαζί με τον αδελφό του Στασιμίρ στη Νύσσα, για να χαιρετήσει το Γερμανό μονάρχη καθώς περνούσε μέσ' από την πόλη τον Ιούλιο· και οι Βλάχοι αδελφοί, Ιβάν Ασέν και Πέτρος, αρχηγοί της Βουλγαρικής εξεγέρσεως, του έστειλαν μηνύματα υποσχόμενοι συμπαράσταση. Ειδήσεις γι' αυτές τις διαπραγματεύσεις προκάλεσαν δικαιολογημένη ανησυχία στην αυλή της Κωνσταντινουπόλεως. Ο Ισαάκιος είχε ήδη υποψίες για τις προθέσεις του Frederick. 


Οι πρώην πρέσβεις του στη Γερμανική αυλή, Ιωάννης Δούκας και Κωνσταντίνος Κατακουζηνός, είχαν σταλεί να χαιρετήσουν τον Frederick κατά την είσοδό του στο Βυζαντινό έδαφος και, προς μεγάλη κατάπληξη του παλιού των φίλου, του ιστορικού Νικήτα Χωνιάτη, επωφελήθηκαν από την αποστολή των για να παρακινήσουν τον Frederick εναντίον του Ισαακίου, ο οποίος δεν άργησε να μάθει για τις ραδιουργίες των. Ενώ η δυσπιστία του Frederick προς το Βυζάντιο, η οποία είχε προκληθεί από τις εμπειρίες του κατά τη Δεύτερη Σταυροφορία, ενισχυόταν από τις μηχανορραφίες της Βυζαντινής συνοδείας του, ο Ισαάκιος έπαψε να ενεργεί με λογική. 

Ως τότε η πειθαρχία του Γερμανικού στρατού και τα μέτρα των Βυζαντινών αρχών για τον ανεφοδιασμό του, είχαν προλάβει δυσάρεστα επεισόδια. Αλλ' όταν ο Frederick κατέλαβε τη Φιλιππούπολη και από εκεί έστειλε αντιπροσώπους του στην Κωνσταντινούπολη για να ρυθμίσουν το ζήτημα της διαβάσεως των στρατευμάτων του στην Ασία, ο Ισαάκιος τους έριξε στη φυλακή, έχοντας σκοπό να τους κρατήσει ως ομήρους για την ειρηνική συμπεριφορά του Frederick. 

Είχε πολύ άσχημα κρίνει τον Frederick, ο οποίος έστειλε αμέσως το γιο του, Frederick της Swabia, να καταλάβει την πόλη του Διδυμοτείχου στη Θράκη ως αντι-όμηρο, και έγραψε στη Γερμανία, στο γιο του Henry να συγκεντρώσει ένα στόλο για να τον χρησιμοποιήσει εναντίον του Βυζαντίου και να εξασφαλίσει την ευλογία του πάπα για μια σταυροφορία εναντίον των Ελλήνων. Εφ' όσον οι Φράγκοι δεν θα κατείχαν τα στενά, είπε, το σταυροφορικό κίνημα δεν θα πετύχαινε ποτέ. 

Αντιμετωπίζοντας την προοπτική του Γερμανικού στρατού ενισχυόμενου από ένα δυτικό στόλο να εκδηλώσει επίθεση κατά της Κωνσταντινουπόλεως, ο Ισαάκιος χρονοτρίβησε μερικούς μήνες και στο τέλος το έβαλε κάτω και απέλυσε τους Γερμανούς πρέσβεις. Η ειρήνη τακτοποιήθηκε κατά κάποιο τρόπο στην Αδριανούπολη. Ο Ισαάκιος έδωσε στον Frederick ομήρους και υποσχέθηκε να διαθέσει πλοία, αν θα περνούσε από τα Δαρδανέλια και όχι από τον Βόσπορο, και να τον τροφοδοτεί κατά τη διάβασή του δια μέσου της Ανατολίας. 

Η επιθυμία του Frederick ήταν να κινηθεί για την Παλαιστίνη. Συγκράτησε την οργή του και δέχτηκε τους όρους. Ο Γερμανικός στρατός είχε βαδίσει πολύ αργά δια μέσου της Βαλκανικής· και ο Frederick ήταν πολύ επιφυλακτικός για να επιχειρήσει να διαβεί την Ανατολία μέσα στο χειμώνα. Πέρασε τους χειμερινούς μήνες στην Αδριανούπολη, ενώ οι κάτοικοι της Κωνσταντινουπόλεως έτρεμαν μήπως αρνιόταν να δεχτεί τη συγγνώμη του Ισαακίου και θα βάδιζε εναντίον της πόλεώς των. 

Τελικά, τον Μάρτιο του 1190, ολόκληρο το εκστρατευτικό του σώμα βάδισε στην Καλλίπολη, στα Δαρδανέλια, και με τη βοήθεια Βυζαντινών πλοίων πέρασε στην Ασία, προς ανακούφιση του Ισαακίου και των υπηκόων του. Εγκαταλείποντας την Ασιατική ακτή των Δαρδανελίων, ο Frederick ακολούθησε με δυσκολία το δρόμο που είχε πάρει ο Αλέξανδρος ο Μέγας δεκαπέντε αιώνες πρωτύτερα, περνώντας τον Γρανικό και τον πλημμυρισμένο ποταμό Αγγελοκομήτη. 

Ώσπου έφθασε σ' ένα στρωμένο Βυζαντινό δρόμο μεταξύ Μιλητουπόλεως και του συγχρόνου Μπαληκεσέρ. Ακολούθησε αυτόν το δρόμο δια μέσου του Καλάμου ως τη Φιλαδέλφεια, όπου οι κάτοικοι υπήρξαν φιλικοί στην αρχή αλλά αποπειράθηκαν να ληστέψουν την οπισθοφυλακή του στρατού και τιμωρήθηκαν. Έφθασε στη Λαοδίκεια στις 27 Απριλίου, τριάντα ημέρες μετά τη διάβασή του από τα Δαρδανέλια. 


Από εκεί κινήθηκε στην ενδοχώρα από το δρόμο που είχε ακολουθήσει ο Μανουήλ κατά τη μοιραία πορεία του προς το Μυριοκέφαλον· και στις 3 Μαΐου, ύστερ' από μια αψιμαχία με τους Τούρκους, πέρασε από την τοποθεσία του πεδίου της μάχης, όπου φαίνονταν ακόμα τα κόκαλα των πεσόντων. Βρισκόταν τώρα σε έδαφος ελεγχόμενο από τον Σελτζούκο Σουλτάνο. 
 
Ήταν φανερό ότι ο Kilidj Arslan, παρά τις υποσχέσεις του, δεν είχε σκοπό ν' αφήσει τους σταυροφόρους να περάσουν ειρηνικά μέσ' από τις κτήσεις του. Αλλά, φοβισμένος από το μέγεθος του στρατού των, περιορίστηκε να τον παρακολουθεί από κοντά, να πιάνει βραδυπορούντες και να δυσχεραίνει την αναζήτηση τροφίμων. Αυτή η τακτική υπήρξε αποτελεσματική. Η πείνα και η δίψα καθώς και τα Τουρκικά βέλη άρχισαν να προξενούν απώλειες. 

Προχωρώντας γύρω από την άκρη των βουνών του Σουλτάν Νταγ επάνω στον παλιό δρόμο από το Φιλομήλιον προς ανατολάς, ο Frederick έφθασε στο Ικόνιο στις 17 Μαΐου. Ο Σουλτάνος και η αυλή του είχαν αποσυρθεί· και, ύστερ' από μια μάχη με το γιο του Σουλτάνου, Qutb ad-Din, κατόρθωσε την επομένη να μπει δια της βίας στην πόλη. Δεν έμεινε πολύ μέσα στα τείχη, αλλά άφησε το στρατό του ν' αναπαυθεί για ένα διάστημα στους κήπους του Μεράμ, στα νότια προάστια της πόλεως. 

Μετά έξι ημέρες κινήθηκε προς Καραμάν, όπου έφθασε στις 30 και από εκεί οδήγησε το στρατό του μέσ' από τις διαβάσεις του Ταύρου χωρίς αντίσταση, προς τη νότια ακτή, στη Σελεύκεια. Τον λιμένα κατείχαν τώρα οι Αρμένιοι, των οποίων ο καθολικός έσπευσε να στείλει ένα μήνυμα στον Saladin. Ο δρόμος περνούσε από δύσκολο έδαφος· τα τρόφιμα σπάνιζαν και η ζέστη του καλοκαιριού ήταν αποπνικτική. Ως τις 10 Ιουνίου, η μεγάλη στρατιά κατέβηκε στην πεδιάδα της Σελεύκειας, και ετοιμάστηκε να περάσει τον ποταμό Καλύκαδνο για να μπει στην πόλη. 

Ο Αυτοκράτωρ προχώρησε με τη σωματοφυλακή του και έφθασε ως την όχθη. Τι ακριβώς συνέβη τότε είναι αβέβαιο. Είτε πήδησε από το άλογο του για να δροσιστεί στο δροσερό ποτάμι και η ορμή του ρεύματος ήταν μεγαλύτερη παρ' ό,τι φαντάστηκε, ή το γερασμένο σώμα του δεν μπόρεσε ν' αντέξει στην απότομη ψύξη· ή ακόμα το άλογό του γλίστρησε και τον έριξε μέσα στο νερό και το βάρος της πανοπλίας τον βύθισε. Όταν ο στρατός έφθασε στο ποτάμι το πτώμα του είχε ανασυρθεί και κείτονταν στην όχθη. 

Ο θάνατος του μεγάλου Αυτοκράτορα υπήρξε σκληρό πλήγμα όχι μόνο για τους οπαδούς του, αλλά και για ολόκληρο τον Φραγκικό κόσμο. Η είδηση του ερχομού του επικεφαλής ενός μεγάλου στρατού είχε ενθαρρύνει τεράστια τους ιππότες που πολεμούσαν στη Συριακή ακτή. Η δύναμή του και μόνη φαινόταν αρκετή για να διώξει τους μωαμεθανούς και ο συνδυασμός της με τους στρατούς των βασιλέων της Γαλλίας και της Αγγλίας, που ήταν γνωστό ότι ξεκινούσαν για την Ανατολή, θ' ανακτούσε σίγουρα τους Αγίους Τόπους για τη Χριστιανοσύνη. 

Ο ίδιος ο Saladin είχε φοβηθεί ότι ο συνδυασμός θα ήταν κάτι πάρα πολύ γι' αυτόν. Όταν έμαθε ότι ο Frederick βρισκόταν στο δρόμο για την Κωνσταντινούπολη, έστειλε τον γραμματέα του και μέλλοντα βιογράφο του, Beha ad-Din, στη Βαγδάτη να ειδοποιήσει το χαλίφη Νασρ ότι οι πιστοί έπρεπε να συγκεντρωθούν για ν' αντιμετωπίσουν την απειλή και κάλεσε όλους τους υποτελείς του να ενωθούν μαζί του. 


Συγκέντρωνε πληροφορίες για το κάθε στάδιο της πορείας του Γερμανικού στρατού και πίστευε λανθασμένα ότι ο Kilidj Arslan βοηθούσε κρυφά τους εισβολείς. Όταν ξαφνικά έμαθαν το θάνατο του Frederick, φάνηκε στους Μωαμεθανούς ότι ο Θεός είχε κάνει θαύμα για την πίστη. Ο στρατός που είχε συγκεντρώσει ο Saladin για να κρατήσει τους Γερμανούς στη βόρεια Συρία θα μπορούσε να περιορισθεί χωρίς κίνδυνο και εστάλησαν αποσπάσματα να ενωθούν με τις δυνάμεις που ήσαν στις ακτές της Παλαιστίνης.

Ο κίνδυνος υπήρξε μεγάλος για το Ισλάμ, και ο Saladin είχε δίκιο να διακρίνει τη σωτηρία του στον θάνατο του Αυτοκράτορα. Παρ' όλο ότι ένας αριθμός από Γερμανούς στρατιώτες είχε χαθεί και ένα μέρος του υλικού είχε καταστραφεί κατά την κοπιαστική πορεία δια μέσου της Ανατολίας, ο στρατός του Αυτοκράτορα εξακολουθούσε να είναι τρομερός. Αλλά οι Γερμανοί, με την παράξενη τάση των να λατρεύουν έναν αρχηγό, χάνουν συνήθως το ηθικό τους όταν ο αρχηγός εκλείψει. Τα στρατεύματα του Frederick έχασαν το σθένος των. 

Ο Δούκας της Swabia ανέλαβε τη διοίκησή των· αλλά παρ' όλο που ήταν αρκετά γενναίος, δεν είχε την προσωπικότητα του πατέρα του. Μερικοί από τους πρίγκιπες αποφάσισαν να γυρίσουν πίσω μαζί με τους οπαδούς των, στην Ευρώπη. Άλλοι επιβιβάσθηκαν σε πλοία από τη Σελεύκεια ή την Ταρσό για την Τύρο. Ο δούκας με τον στρατό πολύ μειωμένο, εξακολούθησε την πορεία μέσα στην υγρή ζέστη του καλοκαιριού, και διέσχισε την πεδιάδα της Κιλικίας, μεταφέροντας μαζί του το σώμα του Αυτοκράτορα διατηρημένο σε ξύδι.

Ύστερ' από κάποιο δισταγμό, ο Αρμένιος Ηγεμόνας Λέων έκανε μια διακριτική επίσκεψη στο Γερμανικό στρατόπεδο. Αλλά οι Γερμανοί αρχηγοί δεν μπορούσαν να λάβουν τα κατάλληλα μέτρα για να διαθρέψουν τους άνδρες των. Όταν στερήθηκαν τον έλεγχο του Αυτοκράτορα οι στρατιώτες έχασαν την πειθαρχία των. Πολλοί πεινούσαν, πολλοί ήσαν άρρωστοι και όλοι ήσαν ατίθασοι. Ο ίδιος ο Δούκας αρρώστησε βαριά κι αναγκάστηκε να μείνει στην Κιλικία. 

Ο στρατός του συνέχισε την πορεία του χωρίς αυτόν, για να δεχτεί επίθεση και να υποστεί βαριές απώλειες όταν περνούσε τις Πύλες της Συρίας. Ήταν ένας αξιοθρήνητος συρφετός όταν έφθασε στις 21 Ιουνίου στην Αντιόχεια. Ο Frederick ακολούθησε μερικές μέρες αργότερα, ευρισκόμενος σε ανάρρωση. Ο πρίγκιπας Bohemund της Αντιόχειας υποδέχτηκε φιλόξενα τους Γερμανούς. Αυτό υπήρξε η καταστροφή τους. Χωρίς αρχηγό, είχαν χάσει τον ενθουσιασμό τους, και ύστερ' από τις κακουχίες του ταξιδιού των δεν ήθελαν να εγκαταλείψουν τις πολυτέλειες της Αντιόχειας. 

Ούτε οι καταχρήσεις τις οποίες έκαναν βελτίωσαν την υγεία τους. Ο Frederick της Swabia ευχαριστημένος από τον όρκο πίστεως που του έδωσε ο Bohemund και ενθαρρυνθείς από μια επίσκεψη του εξαδέλφου του Conrad de Montferrat, που του έκανε από την Τύρο, ήταν πρόθυμος να συνεχίσει το ταξίδι του. Αλλ’ όταν εγκατέλειψε την Αντιόχεια στο τέλος του Αύγουστου, ο στρατός του είχε μειωθεί ακόμα περισσότερο. Η προσπάθειά του δεν εκτιμήθηκε από πολλούς από τους Φράγκους που είχε έρθει να βοηθήσει. 

Όλοι οι αντίπαλοι του Conrad, ξέροντας ότι ο Frederick ήταν εξάδελφος και φίλος του, ψιθύριζαν ότι ο Saladin είχε πληρώσει τον Conrad εξήντα χιλιάδες υπέρπυρα για να τον πάρει από την Αντιόχεια όπου θα ήταν πιο χρήσιμος για την Χριστιανική υπόθεση. Με τον αρμόζοντα συμβολισμό, το σώμα του γέροντος Αυτοκράτορα άρχισε ν' αποσυντίθεται. Το ξύδι δε στάθηκε ικανό να το διατηρήσει και τ' αποσυντεθειμένα λείψανα θάφτηκαν βιαστικά στη μητρόπολη της Αντιόχειας. 


Αλλά μερικά κόκαλα αφαιρέθηκαν από το σώμα και συνέχισαν το ταξίδι μαζί με το στρατό με τη μάταια ελπίδα ότι τουλάχιστο ένα κομμάτι από τον Frederick Barbarossa θα περίμενε τη Δευτέρα Παρουσία στην Ιερουσαλήμ. Η οικτρή αποτυχία της Σταυροφορίας του Αυτοκράτορα κατέστησε περισσότερο επείγουσα την ανάγκη της αφίξεως των Βασιλέων της Γαλλίας και της Αγγλίας στην Ανατολή για να μετάσχουν στην σκληρή και μοιραία αναμέτρηση που γινόταν στην ακτή της βόρειας Παλαιστίνης.

Η Μάχη της ACRE

Τη στιγμή του θριάμβου ο Saladin είχε διαπράξει ένα σοβαρό λάθος, όταν αφέθηκε να δαμαστεί από τα οχυρωματικά έργα της Τύρου. Αν είχε βαδίσει κατά της Τύρου αμέσως μετά την κατάληψη της Acre τον Ιούλιο του 1187, η Τύρος θα ήταν δική του. Αλλά νόμισε ότι η παράδοσή της είχε ρυθμισθεί, και αργοπόρησε μερικές ημέρες. Όταν έφθασε προ της Τύρου, ο Conrad de Montferrat βρισκόταν ήδη εκεί και αρνήθηκε να συζητήσει για συνθηκολόγηση. 

Ο Saladin δεν ήταν εφοδιασμένος εκείνη τη στιγμή με τ' απαιτούμενα μέσα για ν' αναλάβει συστηματική πολιορκία της πόλεως και κατευθύνθηκε προς ευκολότερες κατακτήσεις. Μόνο μετά την πτώση της Ιερουσαλήμ, τον Οκτώβριο, έκανε δεύτερη επίθεση κατά της Τύρου, με μεγάλο στρατό και με όλες τις πολιορκητικές μηχανές του. Αλλά τα τείχη επάνω στο στενό Ισθμό είχαν τώρα ενισχυθεί από τον Conrad, ο οποίος διέθεσε τα χρήματα που είχε φέρει μαζί του από την Κωνσταντινούπολη για να βελτιώσει όλα τα αμυντικά της έργα. 

Όταν τα μηχανήματά του αποδείχτηκαν ανίσχυρα και ο στόλος του καταστράφηκε σε μια ναυμαχία στην είσοδο του λιμένα, ο Saladin έλυσε και πάλι την πολιορκία και διέλυσε το μεγαλύτερο μέρος του στρατού του. Πριν ξαναγυρίσει για να συμπληρώσει την κατάκτηση της ακτής, είχε φθάσει βοήθεια από τη Δύση. Οι δυνάμεις που είχε στείλει ο William II της Σικελίας στα τέλη της ανοίξεως του 1188 δεν ήσαν μεγάλες, αλλά τις αποτελούσαν ένας καλά εξοπλισμένος στόλος υπό το ναύαρχο Μαργαρίτο και διακόσιοι εκπαιδευμένοι ιππότες. 

Η παρουσία αυτών των ενισχύσεων ανάγκασε τον Saladin να λύσει την πολιορκία του Κρακ των Ιπποτών τον Ιούλιο του 1188 και τον απέτρεψε από του να επιτεθεί κατά της Τριπόλεως. Τώρα θα ήταν πρόθυμος να διαπραγματευθεί ειρήνη. Ένας ιππότης από την Ισπανία είχε φθάσει στην Τύρο εγκαίρως για να μετάσχει στην άμυνά της. Το όνομά του είναι άγνωστο, αλλά από την πανοπλία που φορούσε, οι άνθρωποι τον ονόμασαν Πράσινο Ιππότη. 

Η ανδρεία και η ικανότητά του έκαναν μεγάλη εντύπωση στο Saladin, ο οποίος είχε μια συνέντευξη μαζί του κοντά στην Τρίπολη το καλοκαίρι του 1188, ελπίζοντας να τον πείσει να κανονίσει για μια ανακωχή και ο ίδιος ν' αναλάβει υπηρεσία με τους Σαρακηνούς. Αλλά ο Πράσινος Ιππότης απάντησε ότι οι Φράγκοι δεν θα δέχονταν τίποτα λιγότερο από την αποκατάσταση της χώρας των, ειδικότερα τώρα που ερχόταν βοήθεια από τη Δύση. Έπρεπε ο Saladin να εκκενώσει την Παλαιστίνη και τότε θα εύρισκε τους Φράγκους τούς πιο πιστούς του συμμάχους.

Παρ' όλο ότι δεν μπορούσε να συναφθεί ειρήνη, ο Saladin έδειξε τις φιλικές του προθέσεις αφήνοντας ελεύθερους μερικούς εξέχοντες αιχμαλώτους. Ήταν η μέθοδός του να προκαλεί τους αιχμαλώτους Φράγκους άρχοντες ν' αποκτήσουν την ελευθερία των διατάσσοντας την παράδοση των φρουρίων των σ' αυτόν. Ήταν ένας εύκολος και αδάπανος τρόπος ν' αποκτά τα φρούρια. Ο ιπποτισμός του προχωρούσε περισσότερο. 


Όταν η Στεφανία, η αρχόντισσα της Υπεριορδανίας, δεν κατόρθωσε να πείσει τις φρουρές της στο Kerak και στο Montreal να παραδοθούν για ν' απελευθερωθεί ο γιος της, Humphrey de Toron, ο Saladin της τον επέστρεψε πριν ακόμα τα πείσμονα φρούρια κυριευθούν εξ εφόδου. Το αντίτιμο της απελευθερώσεως του Βασιλέως Guy θα ήταν η Ascalon. Αλλά οι κάτοικοι ντράπηκαν για την ιδιοτέλεια του Βασιλέως των και αρνήθηκαν να συμμορφωθούν προς τη συμφωνία που είχε κάνει. Τώρα η Ascalon είχε κυριευθεί. 

Κατόπιν τούτου η Βασίλισσα Sibylla έγραψε επανειλημμένως στο Saladin παρακαλώντας τον να της αποδώσει το σύζυγό της. Τον Ιούλιο του 1188, ο Saladin ικανοποίησε την αίτησή της. Αφού ορκίστηκε επισήμως ότι θα επέστρεφε στην πατρίδα του, πέρ' από τις θάλασσες και ποτέ πλέον δεν θα έπαιρνε όπλα εναντίον των Μωαμεθανών, ο Βασιλεύς Guy, με δέκα εξέχοντες οπαδούς του μεταξύ των οποίων ήταν και ο Κοντόσταυλος Amalric, εστάλη να συναντήσει τη Βασίλισσα στην Τρίπολη. Συγχρόνως ο ηλικιωμένος Μαρκήσιος του Montferrat αφέθηκε ελεύθερος να πάει στο γιο του στην Τύρο.

Η γενναιοφροσύνη του Saladin ανησύχησε τους συμπατριώτες του. Όχι μόνο επέτρεπε στους Φράγκους πολίτες σε κάθε πόλη που παραδιδόταν σ' αυτόν να πάνε να ενωθούν με τους συντρόφους των στην Τύρο ή στην Τρίπολη, αλλά αργότερα πύκνωσε τις φρουρές των τελευταίων αυτών Χριστιανικών φρουρίων αφήνοντας ελεύθερους τόσους αιχμαλώτους άρχοντες. Αλλά ο Saladin ήξερε τι έκανε. Οι κομματικές έριδες που είχαν διασπάσει τα τελευταία χρόνια το Βασίλειο της Ιερουσαλήμ, είχαν θεραπευθεί με το τακτ του Balian d'Ibelin λίγες μόνο εβδομάδες προ της μάχης του Hattin, και είχαν ξεσπάσει πάλι την παραμονή της μάχης. Η συμφορά τις έκανε οξύτερες.

Οι υποστηρικτές του Lusignan και των Courtenay την απέδιδαν στον Raymond της Τριπόλεως και οι φίλοι του Raymond, οι Ibelin και οι Γκαρνιέ και οι περισσότεροι από την τοπική αριστοκρατία, την απέδιδαν, με περισσότερο δίκιο, στην αδυναμία του Βασιλέως Guy και στην επιρροή των Knights και του Reynald de Châtillon. Ο Raymond και ο Reynald είχαν τώρα πεθάνει, αλλά η οξύτητα διαρκούσε. Κλεισμένοι μέσα στα τείχη της Τύρου οι ευγενείς που είχαν χάσει τις ιδιοκτησίες των δεν είχαν άλλο να κάνουν παρά ν' απευθύνουν κατηγορίες οι μεν κατά των δε. 

Ο Balian και οι φίλοι του που είχαν διαφύγει την αιχμαλωσία είχαν τώρα αποδεχτεί ως αρχηγό των τον Conrad de Montferrat. Είχαν δει ότι αυτός μόνος ήταν εκείνος που είχε σώσει την Τύρο. Αλλά οι υποστηρικτές του Guy, βγαίνοντας από τη φυλακή, όταν η μεγαλύτερη κρίση είχε ήδη περάσει, τον έβλεπαν απλώς ως παρείσακτο, ως έναν ενδεχόμενο αντίζηλο του Βασιλέως των. Η απελευθέρωση του Guy, αντί να ενισχύσει τους Φράγκους έφερε τη διαμάχη στο ζενίθ.

Η Βασίλισσα Sibylla, πιθανόν για να ξεφύγει από μια ατμόσφαιρα εχθρική για τον άντρα της, είχε αποσυρθεί στην Τρίπολη. Όταν πέθανε ο Raymond το φθινόπωρο του 1187, η Τρίπολη περιήλθε στο νεαρό γιο του εξαδέλφου του Bohemund της Αντιόχειας, και ο Bohemund που ήταν βολικός και ίσως ευγνώμων που ενισχύθηκε η φρουρά της Τριπόλεως, δεν προέβαλε αντιρρήσεις όταν οι οπαδοί των Lusignan συγκεντρώθηκαν εκεί γύρω της. Ο Guy πήγε και την βρήκε μόλις αφέθηκε ελεύθερος· και αμέσως βρέθηκε ένας κληρικός για να τον απαλλάξει από τον όρκο του προς το Saladin. 

Είχε γίνει υπό πίεση και προς έναν άπιστο. Γι' αυτό, είπε η εκκλησία, ήταν άκυρος. Ο Saladin θύμωσε που το άκουσε αλλά δεν πρέπει να εξεπλάγη και πολύ. Αφού πήγε στην Αντιόχεια, όπου ο Bohemund του έδωσε μια αόριστη υπόσχεση για βοήθεια, ο Guy βάδισε με τους υποστηρικτές του από την Τρίπολη στην Τύρο με την πρόθεση ν' αναλάβει την κυβέρνηση εκείνου που απέμενε από το πρώην βασίλειό του. Ο Conrad του έκλεισε τις πύλες κατάμουτρα. Κατά τη γνώμη του κόμματος του Conrad, ο Guy είχε χάσει το Βασίλειο στο Hattin και κατά την αιχμαλωσία του. 


Το είχε αφήσει ακυβέρνητο και όλα θα είχαν χαθεί χωρίς την επέμβαση του Conrad. Στην αξίωση του Guy να γίνει δεκτός ως Βασιλεύς, ο Conrad απάντησε ότι κρατούσε την Τύρο ως παρακαταθήκη για τους σταυροφόρους μονάρχες που έρχονταν να σώσουν τους Αγίους Τόπους. Ο Αυτοκράτωρ Frederick και οι Βασιλείς της Γαλλίας και της Αγγλίας έπρεπε ν' αποφασίσουν σε ποιον θα έπρεπε να δοθεί τελικά η κυβέρνηση. Ήταν μια αρκετά δίκαιη διεκδίκηση και ταίριαζε στον Conrad. 

Ο Richard της Αγγλίας, ως επικυρίαρχος των Lusignan στη Guienne, μπορεί να ευνοούσε την υπόθεση του Guy, αλλά ο Αυτοκράτωρ και ο Philip της Γαλλίας ήσαν εξάδελφοι και φίλοι του Conrad. Ο Guy επέστρεψε απαρηγόρητος με το κόμμα του στην Τρίπολη. Ήταν καλό για τους Φράγκους το ότι εκείνον τον καιρό ο Saladin, με το στρατό του μερικώς διαλυμένο, ήταν απασχολημένος με την κατάληψη των φρουρίων στη βόρεια Συρία και ότι τον Ιανουάριο του 1189 έστειλε και αλλά αποσπάσματα στις εστίες των. 

Ο ίδιος, αφού πέρασε τους πρώτους μήνες του χρόνου στην Ιερουσαλήμ και στην Acre, αναδιοργανώνοντας τη διοίκηση της Παλαιστίνης, επανήλθε στην πρωτεύουσά του, τη Δαμασκό, το Μάρτιο. Τον Απρίλιο ο Guy ήρθε πάλι μαζί με τη Sibylla στην Τύρο και απαίτησε να του δοθεί ο έλεγχος της πόλεως. Βρίσκοντας τον Conrad το ίδιο σκληροτράχηλο όπως και πριν, στρατοπέδευσε προ των τειχών της. Περίπου τον ίδιο καιρό έφθασαν πολύτιμες ενισχύσεις από τη Δύση. 

Όταν έπεσε η Ιερουσαλήμ, οι Πιζάνοι και οι Γενουάτες βρίσκονταν σε έναν από τους συνηθισμένους πολέμους μεταξύ των αλλά μεταξύ των θριάμβων του Πάπα Γρηγορίου VIII κατά το σύντομο Ποντιφικάτο του υπήρξε η διαπραγμάτευση μιας ανακωχής μεταξύ των και της υποσχέσεως ενός Πιζανικού στόλου για τη Σταυροφορία. Οι Πιζάνοι ξεκίνησαν πριν τελειώσει ο χρόνος αλλά ξεχειμώνιασαν στη Μεσσήνη. Τα πενήντα δύο πλοία των έφθασαν στην Τύρο στις 6 Απριλίου 1189, υπό τη διοίκηση του Αρχιεπισκόπου των Ουμπάλδο. 

Σε λίγο φαίνεται ότι ο Ουμπάλδο φιλονίκησε με τον Conrad και όταν εμφανίσθηκε ο Guy, οι Πιζάνοι ενώθηκαν μαζί του, ο Guy κατόρθωσε επίσης να εξασφαλίσει την υποστήριξη των Σικελών που είχαν έρθει να βοηθήσουν. Στην αρχή του καλοκαιριού έγιναν μερικές αψιμαχίες μεταξύ των Φράγκων και των Μωαμεθανών. Αλλά ο Saladin ήθελε ακόμα να ξεκουράσει τους στρατούς του και οι Χριστιανοί περίμεναν περισσότερη βοήθεια από τη Δύση. 

Ξαφνικά, στο τέλος του Αυγούστου, ο Βασιλεύς Guy διέλυσε το στρατόπεδό του και ξεκίνησε μαζί με τους οπαδούς του με κατεύθυνση προς νότο κατά μήκος της ακτής, για να επιτεθεί κατά της Acre. Τα Πιζανικά και τα σικελικά πλοία απέπλευσαν για να τον συντροφέψουν. Ήταν μια ενέργεια απεγνωσμένης παρατολμίας, η απόφαση ενός γενναίου αλλά πολύ ασύνετου ανθρώπου. Απογοητευμένος από την επιθυμία του να Βασιλεύσει στην Τύρο, ο Guy χρειαζόταν επειγόντως μια πόλη από την οποία να ξεκινήσει για ν' ανασυστήσει το Βασίλειό του. 

Ο Conrad ήταν σοβαρά άρρωστος εκείνον τον καιρό· και φάνηκε στον Guy μια εξαιρετική ευκαιρία να δείξει ότι ήταν ο δραστήριος ηγέτης των Φράγκων. Αλλά ο κίνδυνος ήταν τεράστιος. Το μέγεθος της Μωαμεθανικής φρουράς της Acre ξεπερνούσε το διπλάσιο όλου του στρατού του Guy· και οι τακτικές δυνάμεις του Saladin δεν ήσαν πολύ μακριά. Κανένας δεν μπορούσε να προδεί ότι η περιπέτεια θα μπορούσε να πετύχει. Αλλά η ιστορία έχει τις εκπλήξεις της. 


Αν η αδίστακτη ενεργητικότητα του Conrad είχε σώσει τα λείψανα της Παλαιστίνης για την Χριστιανοσύνη, η γενναία τρέλα του Guy ήταν εκείνη που έστρεψε την παλίρροια και άρχισε μια περίοδο ανακατακτήσεως. Όταν έφθασε σ' αυτόν η είδηση για την εκστρατεία του Guy, ο Saladin βρισκόταν στα βουνά, πέρ' από τη Σιδώνα, πολιορκώντας το φρούριο Beaufort. Το φρούριο, σκαρφαλωμένο σ' έναν ψηλό βράχο, επάνω από τον ποταμό Λιτάνι, ανήκε στον Reynald της Σιδώνος και είχε ως τότε διατηρηθεί χάρη στην ευστροφία του άρχοντός του. 

Είχε πάει στην αυλή του Saladin και είχε γοητεύσει τον σουλτάνο και το περιβάλλον του με τη βαθιά του εκτίμηση προς την αραβική φιλολογία και με το ενδιαφέρον του για το Ισλάμ. Άφησε να νοηθεί ότι, άμα του δινόταν λίγος καιρός, θα πήγαινε να εγκατασταθεί ως προσήλυτος στη Δαμασκό. Αλλά οι μήνες περνούσαν και τίποτα δεν γινόταν εκτός μόνο ότι τα οχυρωματικά έργα του Beaufort ενισχύθηκαν. Τέλος, στις αρχές Αύγουστου, ο Saladin είπε ότι είχε έρθει ο καιρός για την παράδοση του Beaufort ως εγγύηση των προθέσεων του Reynald. 

Έφερε τον Reynald υπό συνοδεία προ του φρουρίου όπου διέταξε το διοικητή της φρουράς Αραβικά να παραδώσει το φρούριο και Γαλλικά ν' αντισταθεί. Οι Άραβες διέκριναν το δόλο, αλλά ήσαν ανίσχυροι να καταλάβουν το φρούριο εξ εφόδου. Ενώ ο Saladin έφερνε τις δυνάμεις του για να το αποκλείσει, ο Reynald φυλακίστηκε στη Δαμασκό.

Στην αρχή, ο Saladin νόμισε ότι η πορεία του Guy απέβλεπε ν' αποσπάσει το στρατό των Σαρακηνών από το Beaufort, αλλά σε λίγο οι κατάσκοποί του τον πληροφόρησαν ότι αντικειμενικός σκοπός των Φράγκων ήταν η Acre. Τότε θέλησε να τους επιτεθεί όταν θ' ανέβαιναν την Κλίμακα της Τύρου ή όταν θα περνούσαν από τα υψίπεδα της Νακούρα. Αλλά το συμβούλιό του δεν συμφωνούσε. Ήταν καλύτερα, γνωμάτευσε, να τους αφήσουν να φθάσουν στην Acre και να τους θέσουν μεταξύ της φρουράς της Acre και του κυρίου στρατού του Σουλτάνου. 

Ο Saladin, που δεν ήταν καλά εκείνον τον καιρό, έδειξε αδυναμία και υποχώρησε. Ο Guy έφθασε έξω από την Acre στις 28 Αυγούστου και έστησε το στρατόπεδό του στο λόφο Τουρόν, το τωρινό Τελ ελ-Φουκχάρ, ένα μίλι ανατολικά της πόλεως, παρά τον μικρό ποταμό Βέλο, ο οποίος εφοδίαζε τους άνδρες του με νερό. Όταν, μετά τρεις ημέρες, απέτυχε η πρώτη του απόπειρα να κυριεύσει την πόλη με έφοδο, εγκαταστάθηκε για να περιμένει ενισχύσεις.

Η Acre ήταν χτισμένη σε μια μικρή χερσόνησο η οποία προβαλλόταν προς νότο μέσα στον κόλπο της Haifa. Προς νότο και προς δυσμάς ήταν προστατευμένη από τη θάλασσα και από ένα ισχυρό θαλάσσιο τείχος.Ένας σπασμένος προβλήτας πήγαινε προς νοτιοανατολικά σ' ένα βράχο που στην κορυφή του ήταν ένα φρούριο που είχε το όνομα "Πύργος των Μυγών". Πίσω από τον προβλήτα ήταν ένα λιμάνι προστατευμένο από όλους τους ανέμους εκτός από τον ερχόμενο από τη θάλασσα. 

Το βόρειο και το ανατολικό τμήμα της πόλεως προστατεύονταν από μεγάλα τείχη τα οποία ενώνονταν κατά ορθή γωνία σ' ένα οχυρό με το όνομα Καταραμένος Πύργος, στη βορειοανατολική γωνία. Οι δύο πύλες της ξηράς ήσαν στο τέλος των δύο τειχών προς το μέρος της θάλασσας. Μια μεγάλη θαλάσσια πύλη άνοιγε στο λιμάνι και μια δεύτερη σ' ένα αγκυροβόλιο εκτεθειμένο στον κυριαρχούντα δυτικό άνεμο. Υπό τους Φράγκους Βασιλείς η Acre υπήρξε η πλουσιότερη πόλη του Βασιλείου και η ευνοούμενή των διαμονή. 


Ο Saladin την είχε επισκεφθεί πολλές φορές κατά τους τελευταίους μήνες και είχε επισκευάσει με προσοχή τις ζημιές που είχαν προκαλέσει τα στρατεύματά του όταν την είχε κυριεύσει. Τώρα ήταν ένα ισχυρό φρούριο, με ισχυρή φρουρά και καλά εφοδιασμένο, ικανό να αντισταθεί για πολύν καιρό. Ενισχύσεις άρχισαν να φθάνουν από τη Δύση στις αρχές του Σεπτεμβρίου. 

Πρώτα ήρθε ένας μεγάλος στόλος από Δανούς και Φριζίους, απειθάρχητους στρατιώτες αλλά εξαίρετους ναύτες, των οποίων οι γαλέρες ήσαν ανεκτίμητες για τον αποκλεισμό της πόλεως από τη θάλασσα, ειδικότερα όταν ο θάνατος του William της Σικελίας το Νοέμβριο έγινε αιτία ν' αποσυρθεί η σικελική μοίρα. Λίγες μέρες αργότερα πλοία από την Ιταλία έφεραν Φλαμανδούς και Γάλλους στρατιώτες υπό την ηγεσία του γενναίου ιππότη Jacques d'Avesnes.

Αυτές οι αφίξεις ανησύχησαν τον Saladin, ο οποίος άρχισε πάλι να συγκεντρώνει τους υποτελείς του και κατέβηκε με μέρος του στρατού του από το Beaufort, αφήνοντας ένα μικρό απόσπασμα για να τελειώσει την άλωση του φρουρίου. Η επίθεσή του κατά του στρατοπέδου του Guy στις 15 Σεπτεμβρίου απέτυχε, αλλά ο ανιψιός του Τακί κατόρθωσε να περάσει μέσ' από τους Φράγκους και να πάρει επαφή με τη βόρεια πύλη της πόλεως. Ο ίδιος εγκατέστησε το στρατόπεδό του λίγο ανατολικότερα από το στρατόπεδο των Χριστιανών. 

Σε λίγο οι Φράγκοι ένοιωσαν ότι ήσαν σε θέση να ενεργήσουν επίθεση. Ο Louis της Thuringia όταν πέρασε μέσ' από την Τύρο κατόρθωσε να πείσει τον Conrad de Montferrat να ενωθεί με τον Φραγκικό στρατό, εφ' όσον δεν θα ήταν υποχρεωμένος να υπηρετήσει υπό τις διαταγές του Guy. Στις 4 Οκτωβρίου, αφού είχαν οχυρώσει το στρατόπεδό των, που άφησαν υπό τη διοίκηση του αδελφού του Guy, Godfrey, οι Φράγκοι, έκαναν μια μεγάλη επίθεση κατά των γραμμών του Saladin. Η μάχη ήταν σκληρή. 

Ο Τακί, στο δεξιό των Σαρακηνών, υποχώρησε για να παρασύρει τους Knights που ήσαν απέναντί του· αλλά ο ίδιος ο Saladin γελάστηκε από τον ελιγμό και εξασθένησε το κέντρο του για να τον βοηθήσει. Αποτέλεσμα τούτου υπήρξε να υποχωρήσει και το δεξιό του και το κέντρο του με βαριές απώλειες· μερικοί από τους στρατιώτες του δεν κράτησαν τα ηνία των αλόγων τους παρά μόνον όταν έφθασαν στην Τιβεριάδα.

Ο κόμης της Βαριέννης έφθασε ως τη σκηνή του Σουλτάνου. Αλλά το αριστερό των Σαρακηνών ήταν ανέπαφο και όταν οι Χριστιανοί διέσπασαν τις τάξεις των για να καταδιώξουν τους φυγάδες, ο Saladin έκανε έφοδο με αυτό και τους ανέτρεψε σε αταξία προς το στρατόπεδό τους, το οποίο συγχρόνως δεχόταν επίθεση από μια έξοδο της φρουράς της Acre. Ο Godfrey de Lusignan κράτησε καλά εκεί· και σε λίγο το μεγαλύτερο μέρος του Χριστιανικού στρατού βρισκόταν ασφαλισμένο πίσω από τα οχυρωματικά του έργα, όπου ο Saladin δεν διακινδύνευσε να τους επιτεθεί. 

Πολλοί Φράγκοι ιππότες έπεσαν στο πεδίο της μάχης, μεταξύ των οποίων ήταν και ο Ανδρέας της Βριέννης. Οι Γερμανοί στρατιώτες έπαθαν πανικό και υπέφεραν πάρα πολύ από απώλειες. Επίσης βαριές απώλειες είχαν οι Knights. Ο μέγας Μάγιστρος των Gerard de Ridfort, που υπήρξε ο κακός δαίμων του Guy κατά τις ημέρες προ του Hattin, πιάστηκε αιχμάλωτος και πλήρωσε για τις ανοησίες του με τον θάνατό του.
 
 
Ο ίδιος ο Conrad μόλις ξέφυγε την αιχμαλωσία χάρη στη γενναία επέμβαση του αντιζήλου του, Βασιλέως Guy, των Κόμητων της Μπαρ, Brienne και Ντραι και του επισκόπου του Μπωβαί Philip. Πριν τελειώσει ο μήνας έφθασε μια ομάδα από Γερμανούς, υπό τον Louis, Μαργκράβο της Thuringia, ο οποίος προτίμησε να ταξιδέψει με τους οπαδούς του δια θαλάσσης παρά να συνοδεύσει τον Αυτοκράτορά του. Μαζί του ήταν ο κόμης του Γκέλντωρ και μια ομάδα Ιταλών υπό τον Γεράρδο, αρχιεπίσκοπο της Ραβέννας και τον επίσκοπο της Βερόνας.

Η νίκη ήταν με το μέρος των Μωαμεθανών· αλλά δεν ήταν πλήρης νίκη. Οι Χριστιανοί δεν είχαν εκτοπισθεί από τις θέσεις των· και κατά τη διάρκεια του φθινοπώρου έφθασε και άλλη βοήθεια από τη Δύση. Ο στόλος των Λονδρέζων έφθασε το Νοέμβριο, εγκαρδιωμένος από την επιτυχία του στην Πορτογαλία. Οι χρονογράφοι μιλούν για πολλούς άλλους σταυροφόρους που προέρχονταν από την αριστοκρατία της Γαλλίας, της Flanders και της Ιταλίας, ακόμη και από την Ουγγαρία και τη Δανία. Πολλοί Δυτικοί ιππότες είχαν αρνηθεί να περιμένουν τους αργοπορούντες Ηγεμόνες των. 

Χάρη σ' αυτή την πρόσθετη ισχύ οι Φράγκοι κατόρθωσαν να ολοκληρώσουν τον αποκλεισμό της Acre από την ξηρά. Αλλά και ο Saladin επίσης πήρε ενισχύσεις. Η είδηση της πορείας του Αυτοκράτορα Frederick, ενώ έδωσε θάρρος στους Χριστιανούς, τον ανάγκασε να καλέσει τους υποτελείς του από όλη την Ασία· έγραψε μάλιστα και στους Μωαμεθανούς του Μαρόκου και της Ισπανίας για να τους πει ότι αν η δυτική Χριστιανοσύνη έστελνε τους ιππότες της να πολεμήσουν για τους Αγίους Τόπους, το δυτικό Ισλάμ έπρεπε να κάνει το ίδιο. 

Του απάντησαν με συμπάθεια, αλλά δεν του έδωσαν παρά ελάχιστη θετική βοήθεια. Παρ' όλ' αυτά, ο στρατός του έγινε σε λίγο αρκετά μεγάλος ώστε με τη σειρά του ν' αποκλείσει τελείως τους χριστιανούς. Οι πολιορκητές έγιναν οι ίδιοι πολιορκούμενοι. Στις 30 Οκτωβρίου πενήντα από τις γαλέρες του Saladin διέσπασαν τον Φραγκικό στόλο, αν και με την απώλεια μερικών πλοίων, για να μεταφέρουν τρόφιμα και πολεμοφόδια μέσα στην Acre. Στις 26 Δεκεμβρίου, μια μεγάλη αρμάδα από την Αίγυπτο ξανάνοιξε την επικοινωνία με τον λιμένα.

Καθ' όλη τη διάρκεια του χειμώνα οι στρατοί αντιμετώπιζαν ο ένας τον άλλον χωρίς να διακινδυνεύουν κάποια σοβαρότερη σύγκρουση. Γίνονταν αψιμαχίες και μονομαχίες, αλλά συγχρόνως μεγάλωνε η συναδέλφωση. Οι ιππότες από το κάθε μέρος άρχισαν να γνωρίζουν και να σέβονται οι μεν τους δε. Ένας αγώνας μπορούσε να διακοπεί όση ώρα οι ανταγωνιστές είχαν πιάσει μια ευχάριστη συνομιλία. Στρατιώτες τού εχθρού έπαιρναν προσκλήσεις να παραστούν σε γιορτές ή διασκεδάσεις που διοργανώνονταν στο ένα ή το άλλο στρατόπεδο. 

Μια μέρα τα μικρά αγόρια που έμεναν στο στρατόπεδο των Σαρακηνών, προκάλεσαν σε εύθυμο ψευτοπόλεμο τα αγόρια των Χριστιανών. Ο ίδιος ο Saladin διακρινόταν από την καλοσύνη που έδειχνε στους Χριστιανούς αιχμαλώτους και από τα ευγενικά μηνύματα και τα δώρα που έστελνε στους Χριστιανούς Ηγεμόνες. Οι πιο φανατικοί από τους οπαδούς του απορούσαν τι είχε γίνει ο Ιερός Πόλεμος τον οποίο είχε παρακαλέσει τον Χαλίφη να κηρύξει. Επίσης οι νεοερχόμενοι ιππότες από τη Δύση δεν μπορούσαν να καταλάβουν την ατμόσφαιρα που είχε επικρατήσει. 

Επιφανειακά, η οξύτητα είχε φύγει από τον πόλεμο. Αλλά και τα δύο μέρη έμεναν εμποτισμένα με την πεισματική αποφασιστικότητα να κερδίσουν τη νίκη. Παρά τις ευχάριστες αυτές ευγένειες η ζωή στο Χριστιανικό στρατόπεδο υπήρξε σκληρή εκείνον το χειμώνα. Τα τρόφιμα σπάνιζαν, ειδικότερα όταν οι Φράγκοι έχασαν την κυριαρχία της θάλασσας. Τώρα που πλησίαζε ο ζεστότερος καιρός το νερό έγινε πρόβλημα και τα μέτρα υγιεινής παρέλυσαν. Οι αρρώστιες απλώθηκαν σ' όλο το στράτευμα. Δαμασμένοι από τα παθήματα των ανδρών των, ο Guy και ο Conrad ήρθαν σε κάποια συμφωνία.

 
Ο Conrad θα κρατούσε την Τύρο, με τη Βηρυτό και τη Σιδώνα όταν θα τις ανακτούσαν, και θ' αναγνώριζε τον Guy ως Βασιλέα. Όταν έγινε κατ' αυτόν τον τρόπο ειρήνη μεταξύ των, ο Conrad εγκατέλειψε το στρατόπεδο το Μάρτιο και στο τέλος του μηνός επέστρεψε από την Τύρο με πλοία φορτωμένα με τρόφιμα και με πολεμοφόδια. Ο στόλος του Saladin απέπλευσε από τον λιμένα της Acre για να του κόψει το δρόμο. Ύστερ' από μια σκληρή ναυμαχία, τα πλοία των Σαρακηνών απωθήθηκαν, παρ' όλο ότι χρησιμοποίησαν υγρό πυρ, και ο Conrad μπόρεσε να ξεφορτώσει τα εφόδια. 

Με τη βοήθεια των υλικών που έφερε, οι Φράγκοι κατασκεύασαν ξύλινους πολιορκητικούς πύργους, με τους οποίους, στις 5 Μαΐου, επεχείρησαν να εκπορθήσουν την πόλη. Αλλά οι πύργοι πυρπολήθηκαν. Σε λίγο η πείνα και οι αρρώστιες εμφανίσθηκαν και πάλι στο Χριστιανικό στρατόπεδο και ήταν μικρή η παρηγοριά που ήξεραν ότι και μέσα στην Acre επικρατούσε επίσης πείνα, παρ' όλο ότι από καιρού σε καιρό, Σαρακηνά πλοία άνοιγαν με ναυμαχία δρόμο και έμπαιναν στο λιμένα φέρνοντας νέα εφόδια. 

Καθ' όλη την άνοιξη Μωαμεθανικά στρατεύματα έρχονταν να προστεθούν στο στρατό του Saladin. Στις 19 Μαΐου, άρχισε μια επίθεση κατά του στρατοπέδου που αποκρούσθηκε ύστερ' από αγώνα οχτώ ημερών. Η επόμενη μάχη σε μεγάλη κλίμακα έγινε στις 25 Ιουλίου, την ημέρα του Αγίου Ιακώβου, όταν οι Φράγκοι στρατιώτες, οδηγούμενοι από τους Σεργέντες, και παρά την επιθυμία των αρχηγών των, επετέθησαν κατά του στρατοπέδου του Τακί, στο δεξιό του Saladin. Υπέστησαν δεινή ήττα και πολλοί σκοτώθηκαν. 

Ένας εξέχων Άγγλος σταυροφόρος, ο Ralph de Alta Ripa, αρχιδιάκονος του Colchester, πήγε να τους βοηθήσει και σκοτώθηκε. Κατά τη διάρκεια του καλοκαιριού, έφθασαν στο στρατόπεδο και άλλοι υψηλής καταγωγής σταυροφόροι, οι οποίοι έγιναν ευπρόσδεκτοι, αν και κάθε νέος στρατιώτης που ερχόταν σήμαινε και άλλο ένα στόμα που έπρεπε να διατραφεί. Μεταξύ αυτών ήσαν πολλοί από τους μεγάλους Γάλλους και Βουργούνδιους ευγενείς, οι οποίοι είχαν σπεύσει να προηγηθούν του Βασιλέως των.

Ήταν ο Thibaut, κόμης of Blois και ο αδελφός του Στέφανος του Σανσέρ, που υπήρξε κάποτε δυστροπών υποψήφιος γαμπρός για τη Βασίλισσα Sibylla, ο Ralph, κόμης του Clermont, ο Ιωάννης, κόμης του Φορτινύ και ο Αλάν de Σαιν-Βαλερύ μαζί με τον Αρχιεπίσκοπο της Μπεζανσόν και τους επισκόπους του Blois και της Τουλ και άλλους εξέχοντες εκκλησιαστικούς. 

Αρχηγός των ήταν ο Henry de Τρουά, κόμης της Champagne, ένας νέος υψηλής καταγωγής, γιατί η μητέρα του, η κόρη της Eleanor της Aquitaine από τον Γαλλικό της γάμο, ήταν ετεροθαλής αδελφή των Βασιλέων της Αγγλίας και της Γαλλίας και οι δύο θείοι του είχαν μεγάλη ιδέα γι' αυτόν. Του δόθηκε αμέσως ειδική θέση ως αντιπροσώπου και προδρόμου των Βασιλέων. Ανέλαβε τη διοίκηση των πολιορκητικών επιχειρήσεων, τις οποίες ως τότε διηύθυναν ο Ιάκωβος της Avesnes και ο Landgrave of Thuringia.

Ο Landgrave, ο οποίος ήταν άρρωστος για αρκετό καιρό, πιθανόν από ελονοσία, χρησιμοποίησε την άφιξή του ως δικαιολογία για να επιστρέψει στην Ευρώπη. Ο Frederick της Swabia, με τα λείψανα του στρατού τού Barbarossa, έφθασε στην Acre στις αρχές του Οκτωβρίου. Λίγες μέρες αργότερα έφθασε στην Τύρο ένα Αγγλικό στράτευμα και κατόπιν κατέβηκε στην Acre. Επικεφαλής του ήταν ο Αρχιεπίσκοπος του Canterbury Baldwin. Υπήρξε ένας ασυστηματοποίητος αγώνας όλο το καλοκαίρι. Κάθε πλευρά περίμενε τις ενισχύσεις που θα της επέτρεπαν ν' αναλάβει την επίθεση.

 
Η πτώση του Beaufort τον Ιούλιο απάλλαξε στρατιώτες για τον στρατό του Saladin, αλλά αυτός είχε στείλει στρατεύματα προς βορρά για να εμποδίσουν τον Frederick κι αυτά δεν επέστρεψαν πριν χειμωνιάσει. Στο μεταξύ οι αψιμαχίες εναλλάσσονταν με τη συναδέλφωση. Οι Χριστιανοί χρονογράφοι σημείωσαν με αυταρέσκεια διάφορα επεισόδια στα οποία, με τη βοήθεια του Θεού, οι Σαρακηνοί νικήθηκαν και ο ηρωισμός των σταυροφόρων ανταμείφθηκε· κάθε όμως απόπειρα να σκαρφαλώσουν στα τείχη της πόλεως απέτυχε. 

Ο Frederick της Swabia έκανε μια ισχυρή επίθεση λίγο μετά την άφιξή των και ο αρχιεπίσκοπος της Μπεζανσόν λίγο μετά δοκίμασε κάποιο καινούριο κριό. Και οι δύο απόπειρες δεν έφεραν αποτέλεσμα. Το Νοέμβριο, οι σταυροφόροι κατόρθωσαν να εκτοπίσουν το Saladin από τη θέση του στο Τελ Κεϊσάν, πέντε μίλια από την πόλη. Αυτός όμως εγκαταστάθηκε σε μια ισχυρότερη θέση στο Τελ Χαρρούμπα, λίγο πιο πέρα. 

Αυτό τους επέτρεψε ν' ανοίξουν δρόμο προς τη Haifa σε μια εκστρατεία για συλλογή τροφίμων, η οποία έδωσε μια ελαφρά ανακούφιση από την πείνα στο στρατόπεδο. Αλλά και μέσα στην πόλη και στα δύο στρατόπεδα υπήρχε πείνα και αρρώστια. Καμιά πλευρά δεν ήταν σε κατάσταση να καταβάλει μια υπέρτατη προσπάθεια. Μεταξύ των θυμάτων της αρρώστιας εκείνο το φθινόπωρο, ήταν η Βασίλισσα Sibylla. Οι δύο μικρές κόρες που είχε γεννήσει στον Βασιλέα Guy πέθαναν λίγες μέρες πριν από τον δικό της θάνατο.

Κληρονόμος του Βασιλείου ήταν τώρα η πριγκίπισσα Isabella και το στέμμα του Guy κινδύνευε. Είχε κερδίσει το στέμμα ως σύζυγος της Βασιλίσσης. Τα δικαιώματά του επιζούσαν του θανάτου της; Για τους επιζώντες Βαρόνους του Βασιλείου, υπό την ηγεσία του Balian d'Ibelin, αυτό φάνηκε μια ευκαιρία για ν' απαλλαγούν από την ασθενή και άτυχη διοίκησή του. Ο υποψήφιός των για τον θρόνο ήταν ο Conrad de Montferrat. Αν μπορούσε να παντρευτεί με την Isabella, οι διεκδικήσεις του θα ήσαν ανώτερες από του Guy. 

Υπήρχαν δυσκολίες γι' αυτή τη λύση. Υπήρχε η φήμη ότι ο Conrad είχε μια σύζυγο που έμενε στην Κωνσταντινούπολη και πιθανόν μια άλλη στην Ιταλία, και δεν απασχολήθηκε ποτέ να φροντίσει για ακύρωση γάμου ή διαζύγιο. Αλλά η Κωνσταντινούπολη και η Ιταλία ήσαν πολύ μακριά, και αν υπήρχαν εγκαταλειφθείσες κυρίες εκεί, μπορούσαν να λησμονηθούν. Πιο επιτακτικό πρόβλημα ήταν η ύπαρξη του συζύγου της Isabella, Humphrey de Toron, ο οποίος όχι μόνο ήταν ζωντανός αλλά και παρών στο στρατόπεδο. 

Ο Humphrey ήταν ένας χαριτωμένος νέος, ευγενικός και μορφωμένος· αλλά η ομορφιά του ήταν πολύ γυναικεία για να επιβάλει τον σεβασμό στους τραχείς πολεμιστές που τον τριγύριζαν· ούτε οι Βαρόνοι είχαν ποτέ λησμονήσει την άνανδρη εγκατάλειψη της υποθέσεώς των το 1186, όταν ο Guy πήρε το θρόνο παραβλέποντας τους όρους της διαθήκης του Baldwin IV. Αποφάσισαν ότι έπρεπε να διαζευχθεί. Ο ίδιος ο Humphrey πείσθηκε εύκολα να συμφωνήσει. Δεν ήταν καμωμένος για έγγαμο βίο και τον τρόμαζε η πολιτική ευθύνη. Αλλά η Isabella ήταν λιγότερο βολική. 

Ο Humphrey υπήρξε πάντοτε ευγενικός μαζί της και δεν είχε καμιά διάθεση να τον αλλάξει με ένα βλοσυρό, μεσόκοπο πολεμιστή. Ούτε είχε φιλοδοξίες για τον θρόνο. Οι βαρόνοι άφησαν την υπόθεση στα ικανά χέρια της μητέρας της, της Βασιλίσσης Μαρίας Κομνηνής, συζύγου του Balian. Αυτή χρησιμοποίησε το μητρικό της κύρος για να κάνει τη δύστροπη πριγκίπισσα να εγκαταλείψει τον Humphrey.

 
Κατόπιν δήλωσε προ των συγκεντρωμένων επισκόπων ότι η κόρη της είχε εξαναγκασθεί να κάνει αυτόν το γάμο από τον θείο της Baldwin IV και ήταν μόνο οχτώ ετών όταν κανονίσθηκε ο αρραβώνας. Εν όψει της πολύ παιδικής ηλικίας και της γνωστής θηλυπρέπειας του Humphrey, ο γάμος έπρεπε ν' ακυρωθεί. Ο πατριάρχης Ηράκλειος ήταν πολύ άρρωστος για να παραστεί στη συγκέντρωση και όρισε τον αρχιεπίσκοπο της Canterbury να τον αντιπροσωπεύσει. 

Ο αρχιεπίσκοπος, ξέροντας ότι ο κύριός του, Βασιλεύς Richard ήταν αφοσιωμένος στους Lusignan, αρνήθηκε να κηρύξει την ακυρότητα. Ανέφερε τους προηγούμενους γάμους του Conrad και δήλωσε ότι ένας γάμος μεταξύ του Conrad και της Isabella θα ήταν διπλή μοιχεία. Αλλά ο αρχιεπίσκοπος της Pisa, που ήταν λεγάτος του πάπα, είχε κερδηθεί υπέρ του Conrad, με την υπόσχεση, όπως είπαν, εμπορικών παραχωρήσεων προς τους συμπατριώτες του. 

Ο επίσκοπος του Μπωβαί, που ήταν εξάδελφος του Βασιλέως Philip, χρησιμοποίησε την υποστήριξη του λεγάτου για να εξασφαλίσει γενική συμφωνία για το διαζύγιο της Isabella και ο ίδιος την πάντρεψε με τον Conrad στις 24 Νοεμβρίου του 1190. Οι υποστηρικτές των Lusignan μάνιασαν εναντίον ενός γάμου που καταργούσε το δικαίωμα του Guy στο θρόνο και οι υποτελείς του Βασιλέως Richard από την Αγγλία, τη Νορμανδία και τη Guienne έδειξαν όλη τους τη συμπάθεια προς αυτούς. 

Αλλά ο Αρχιεπίσκοπος Baldwin, ο κυριότερος εκπρόσωπός των, αφού έριξε αφορισμούς σε όλους όσοι είχαν σχέση μ' αυτή την υπόθεση, πέθανε ξαφνικά στις 19 Νοεμβρίου. Οι Άγγλοι χρονογράφοι έκαναν ό,τι μπόρεσαν για ν' αμαυρώσουν τη μνήμη του Conrad. Ο ίδιος ο Guy έφθασε ως το σημείο να καλέσει τον Conrad σε μονομαχία· αλλά ο Conrad, ξέροντας ότι το νόμιμο δικαίωμα ήταν τώρα με το μέρος του, αρνήθηκε να δεχτεί ότι η υπόθεση μπορούσε να συζητηθεί πλέον. Οι Lusignan μπορούσαν ν' αποκαλέσουν αυτό δειλία. 

Όλοι όμως εκείνοι που ενδιαφέρονταν για το μέλλον του Βασιλείου είχαν αντιληφθεί ότι αν η Βασιλική γραμμή επρόκειτο να συνεχισθεί, η Isabella έπρεπε να ξαναπαντρευτεί και ν' αποκτήσει παιδί. Και ο Conrad, ο σωτήρας της Τύρου, ήταν η προφανής εκλογή γι' αυτήν. Το νεόνυμφο ζευγάρι αποτραβήχτηκε στην Τύρο, όπου τον επόμενο χρόνο, η Isabella γέννησε μια κόρη στην οποία δόθηκε το όνομα της Βυζαντινής γιαγιάς της, Μαρία. Ο Conrad, με ευπρέπεια, δεν ήθελε να πάρει τον τίτλο του Βασιλέως πριν στεφθεί αυτός και η σύζυγός του, αλλά, επειδή ο Guy αρνήθηκε να παραιτηθεί από τα δικαιώματά του, δεν ήθελε να επιστρέψει από την Τύρο στο στρατόπεδο.

Οι αναταραχές των σταυροφόρων εξακολούθησαν όλους τους χειμερινούς μήνες. Οι ενισχύσεις του Saladin είχαν φθάσει από το βορρά, και το Φραγκικό στρατόπεδο είχε τώρα περικλειστεί στενά. Δεν μπορούσαν να έρθουν τρόφιμα από την ξηρά, ούτε, κατά τους χειμερινούς μήνες, μπορούσαν να ξεφορτωθούν πολλά πράγματα στην άξενη ακτή, ενώ Σαρακηνά πλοία μπορούσαν μερικές φορές ν' ανοίγουν μαχόμενα δρόμο και να μπαίνουν μέσα στο προστατευμένο λιμάνι της Acre. Μεταξύ των αρχόντων που πέθαναν από τις αρρώστιες στο στρατόπεδο ήσαν ο Thibaut de Blois και ο αδελφός του Stephen de Σανσέρ.

Στις 20 Ιανουαρίου 1191, πέθανε ο Frederick της Swabia και οι Γερμανοί στρατιώτες βρέθηκαν χωρίς αρχηγό, αν και ο εξάδελφός του, Leopold της Αυστρίας, που έφθασε από τη Βενετία στις αρχές της ανοίξεως, επεχείρησε να τους ανασυντάξει υπό τη δική του σημαία. Ο Henry της Champagne ήταν επί πολλές εβδομάδες τόσο άρρωστος ώστε όλοι είχαν απελπισθεί για τη ζωή του. Πολλοί από τους στρατιώτες, ειδικότερα οι Άγγλοι, κατηγορούσαν τον Conrad για την αθλιότητά των, επειδή περνούσε τον καιρό του στην Τύρο και αρνιόταν να πάει να τους βοηθήσει.


Αλλά, οποιοδήποτε κι αν ήταν το κίνητρό του, είναι δύσκολο να πει κανείς τι άλλο μπορούσε να κάνει. Το στρατόπεδο ήταν αρκετά υπερφορτωμένο και χωρίς αυτόν. Από καιρού σε καιρό γινόταν κάποια απόπειρα ν' ανεβούν στα τείχη, ιδιαίτερα στις 31 Δεκεμβρίου, όταν το ναυάγιο ενός Σαρακηνού πλοίου βοηθείας στην είσοδο του λιμένα απέσπασε την προσοχή της φρουράς. Απέτυχε. Επίσης οι σταυροφόροι δεν μπόρεσαν να επωφεληθούν από την κατάρρευση ενός τμήματος του τείχους της ξηράς, έξι ημέρες αργότερα. 

Γίνονταν πολλές λιποταξίες προς το στρατόπεδο των Μωαμεθανών. Χάρη στη βοήθειά των και στο εξαίρετο σύστημα κατασκοπείας του, ο Saladin μπόρεσε να στείλει μια δύναμη να περάσει μέσα από τις γραμμές των σταυροφόρων στις 13 Φεβρουαρίου, με ένα νέο διοικητή και νέα φρουρά για ν' αντικαταστήσει τους κουρασμένους υπερασπιστές της πόλεως. Αλλά και ο ίδιος δίσταζε να κάνει τελική επίθεση κατά του Χριστιανικού στρατοπέδου. Πολλοί από τους στρατιώτες του ήσαν κουρασμένοι και όταν έφθαναν ενισχύσεις, έστελνε έξω αποσπάσματα για ανάπαυση. 

Η αθλιότητα που επικρατούσε μεταξύ των Χριστιανών φαίνεται ότι δούλευε γι' αυτόν. Για μια φορά ακόμα υπήρξε ασύνετος με την απαντοχή του. Όταν πλησίαζε η Σαρακοστή φαινόταν ότι οι Φράγκοι δεν θα μπορούσαν να κρατήσουν περισσότερο. Στο στρατόπεδό των με ένα ασημένιο νόμισμα αγόραζαν μόνο δεκατρία φασόλια ή ένα αυγό, και ένα σακί σιτάρι κόστιζε εκατό χρυσά νομίσματα. Πολλά από τα καλύτερα άλογα σφάχτηκαν για να διαθρέψουν τους κυρίους των.

Οι απλοί στρατιώτες έτρωγαν χορτάρι και μασούσαν γυμνά κόκαλα. Οι ιεράρχες στο στρατόπεδο επιχείρησαν να οργανώσουν κάποιο είδος ανακουφίσεως αλλά βρήκαν εμπόδιο τη φιλαργυρία των Πιζανών εμπόρων οι οποίοι είχαν στα χέρια τους τα περισσότερα εφόδια σε τρόφιμα. Αλλά το Μάρτιο, όταν όλα φαίνονταν απελπιστικά, ένα εμπορικό πλοίο, φορτωμένο με σιτάρι, έφθασε στην ακτή και μπόρεσε να βγάλει το φορτίο του και, μόλις βελτιώθηκε ο καιρός, ακολούθησαν και άλλα.

Τους έκαναν διπλή υποδοχή, γιατί δεν έφεραν μόνο τρόφιμα αλλά και την είδηση ότι οι Βασιλείς της Γαλλίας και της Αγγλίας βρίσκονταν επί τέλους στα ύδατα της Ανατολής.

Διαπραγματεύσεις και Συνέχεια των Εχθροπραξιών

Ο Ριχάρδος όταν έφτασε στην Γιάφα προσπάθησε να διαπραγματευθεί με τον Σαλαντίν. Οι διαπραγματεύσεις ήταν μία ευκαιρία ανασυγκρότησης και για τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές. Οι σταυροφόροι θα ξεκουράζονταν για λίγο καιρό και οι Μουσουλμάνοι θα αναπλήρωναν τις απώλειές τους. Η πρότασή του ήταν να παντρευτεί ο αδελφός του Σαλαντίν, Ελ Αντίλ, την αδελφή του Ριχάρδου, Ιωάννα, και να κυβερνήσουν τις περιοχές του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ που κατείχαν και οι σταυροφόροι και οι Μουσουλμάνοι.

Η Ιερουσαλήμ θα ήταν ανοικτή τόσο στους Μουσουλμάνους όσο και στους Χριστιανούς προσκυνητές. Η άρνηση της Ιωάννας για αυτόν τον γάμο έθεσε τέλος στις διαπραγματεύσεις. Μετά την κατάρρευση των διαπραγματεύσεων, και ενώ είχε φτάσει ο Νοέμβριος του 1191, ο Ριχάρδος αποφάσισε να προχωρήσει στο εσωτερικό για να επιτεθεί στην Ιερουσαλήμ. Φτάνοντας κοντά στην Ιερουσαλήμ άλλαξε γνώμη καθώς θα ήταν ασύνετο να πολιορκήσει την πόλη στη διάρκεια του χειμώνα που θα έπληττε κυρίως τους σταυροφόρους αφού θα ήταν αναγκασμένοι να μείνουν στην ύπαιθρο γύρω από την πόλη για όσο διαρκούσε η πολιορκία.

 
Αποφάσισε την επιστροφή στα παράλια και δουλεύοντας μαζί με το στρατό του έκτισαν ξανά το κάστρο της Ασκαλώνας. Οι εργασίες ολοκληρώθηκαν στο πρώτο μισό του 1192. Παράλληλα, τους σταυροφόρους απασχολούσε η διαμάχη του Γκυ με τον Κορράδο για τον θρόνο της Ιερουσαλήμ. Ο Ριχάρδος κατάλαβε ότι κανένας αξιωματούχος του Βασιλείου της Ιερουσαλήμ δεν ήθελε να έχει ξανά για βασιλιά του τον Γκυ και απέσυρε την υποστήριξή του από αυτόν. 

Τον Απρίλιο του 1192 οι Ναΐτες Ιππότες επέστρεψαν την Κύπρο στον Ριχάρδο επειδή ο τοπικός πληθυσμός είχε εξεγερθεί εναντίον της σκληρής διακυβέρνησής τους και της βαριάς φορολογίας που είχαν επιβάλει. Λίγο αργότερα ο Ριχάρδος πούλησε την Κύπρο στον έκπτωτο Γάλλο Βασιλιά της Ιερουσαλήμ Γκι ντε Λουζινιάν, ως αντάλλαγμα για την παραίτησή του από τα δικαιώματά του στο Βασίλειο της Ιερουσαλήμ.

Στις 28 Απριλίου του 1192, λίγες ημέρες μετά την αναγνώρισή του ως Βασιλιάς της Ιερουσαλήμ, ο Κορράδος δολοφονήθηκε από δύο Χασασσίνους. Οι Χασσασίνοι είχαν διαφορές μαζί του. Ο Κορράδος λίγο καιρό νωρίτερα είχε αρπάξει εμπόρευμα που ανήκε στους Χασσασίνους και αρνιόταν να το επιστρέψει. Αρκετοί σταυροφόροι κατηγόρησαν τον Ριχάρδο ότι βρισκόταν πίσω από τη δολοφονία. Τίποτα, όμως, δεν αποδείχθηκε. Λίγες ημέρες μετά τη δολοφονία η Ισαβέλλα παντρεύτηκε τον Ερρίκο της Καμπανίας για να μη μείνουν οι σταυροφόροι της περιοχής ξανά χωρίς Βασιλιά.

Τον Ιούνιο του 1192 ο Ριχάρδος προχώρησε ξανά προς την Ιερουσαλήμ. Στρατοπέδευσε στην Χεβρώνα, όπου ήταν αρκετά κοντά ώστε να μπορεί να δει την Ιερουσαλήμ. Ο Σαλαντίν όλον αυτόν τον καιρό είχε ενισχύσει τα τείχη της Ιερουσαλήμ και είχε επιχωματώσει τα πηγάδια και είχε καταστρέψει τις πηγές γύρω από την πόλη ώστε οι σταυροφόροι να μην μπορούν να βρουν πόσιμο νερό. Ο Σαλαντίν βρισκόταν με ένα μέρος του στρατού μέσα στην πόλη και ο υπόλοιπος στρατός του ήταν στα βουνά της γύρω περιοχής.

Οι σταυροφόροι αντιμετώπιζαν ένα σοβαρό δίλημμα, την υποχώρηση και την ντροπή ή την επίθεση και την καταστροφή. Το μόνο που είχε να κάνει ο Σαλαντίν ήταν να περιμένει. Τελικά ο Ριχάρδος, αντιλαμβανόμενος ότι ακόμη κι αν κατάφερνε να καταλάβει την Ιερουσαλήμ δεν θα κατάφερνε να την κρατήσει, διέταξε υποχώρηση. Ένα σχέδιο να κατευθυνθεί στην Αίγυπτο και να καταλάβει το Κάιρο απέτυχε. Στην οπισθοχώρηση η πειθαρχία χαλάρωσε υπερβολικά, πολλοί σταυροφόροι αρνήθηκαν να συμμετάσχουν σε επίθεση στην Αίγυπτο και έτσι ο στρατός επέστρεψε στην Άκρα.
 

(Κάντε κλικ στις φωτογραφίες για μεγέθυνση)

* ΑΚΟΛΟΥΘΕΙ: ΜΕΡΟΣ Β' - ΜΕΡΟΣ Γ' - ΜΕΡΟΣ Δ'
 

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου