Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2016

Το πρόβλημα της πολιτικής ορθότητας

Αποτέλεσμα εικόνας για Το πρόβλημα της πολιτικής ορθότηταςΟ όρος «πολιτικώς ορθό» ήρθε στη ζωή μας πριν μερικά χρόνια. Όπως τα περισσότερα, έτσι και αυτός είναι ξενόφερτος και σημαίνει πως προσέχεις τις λέξεις που χρησιμοποιείς προκειμένου να μην πληγώσεις κάποιον άλλο άνθρωπο.

 Είχε ξεκινήσει με καλές προθέσεις, μια προσπάθεια να μην ξεχωρίζεις ανθρώπους ή κοινωνικές ομάδες με βάση τα εξωτερικά χαρακτηριστικά τους ή τις αδυναμίες τους.

Το πρόβλημα δημιουργήθηκε όταν η χρήση του πολιτικώς ορθού λόγου έγινε τόσο διαδεδομένη ώστε να φτάσουμε στο σημείο να προσέχουμε τι λέμε για σχεδόν το κάθε τι. Ένα συνονθύλευμα απόψεων για τις φυλές, την οικολογία, το φεμινισμό, το πολιτισμό ορίζουν μια «σωστή» συμπεριφορά απέναντι στα προβλήματα του κόσμου.

Δεν έπρεπε να πούμε «παράλυτος» αλλά «άτομο με ειδικές ανάγκες». Δεν έπρεπε να πούμε «σύνδρομο down» αλλά «νοητικές δυσκολίες» και άλλα πολλά.

Κάποιοι μπορεί να μου πουν πως δεν είναι σωστό να είσαι αγενής και θα συμφωνήσω απόλυτα. Η αγένεια όμως δεν διορθώνεται με απλή αλλαγή των λέξεων.

Η αγένεια προς τον οποιονδήποτε εκφράζεται κυρίως με πράξεις. Όταν δεν σηκώνεσαι στο λεωφορείο να κάτσει μια γιαγιά (και όχι μια κυρία προχωρημένης ηλικίας), όταν παρκάρεις έτσι ώστε να κλείνεις τη ράμπα για τα καροτσάκια (και όχι τα αμαξίδια των ατόμων με κινητικές δυσκολίες), τότε είσαι αγενής και όποιες λέξεις και αν χρησιμοποιείς αυτό δεν αλλάζει.

Η μόδα του πολιτικώς ορθού είχε πολλές παρενέργειες. Όχι μόνο γιατί μπερδευτήκαμε και νομίζαμε πως τα άτομα που έχουν διαφορετικές ανάγκες από εμάς είναι φτιαγμένα από πορσελάνη, αλλά γιατί αρχίσαμε να αποφεύγουμε συγκεκριμένα θέματα μη τυχόν και πληγώσουμε μια μερίδα ατόμων, ή λογοκρίναμε τον εαυτό μας ή άλλους με σκοπό να αποφύγουμε το θυμό αυτών που χρησιμοποιούν πολιτικώς ορθό λόγο.

Φτάσαμε στο σημείο να θεωρούμε πως ο Trump, ο οποίος στην ουσία είναι αγενής, σεξιστής και ρατσιστής, επειδή ακούγεται πολιτικά μη ορθός, είναι ειλικρινής.

Αυτή η παρανόηση είναι λογικό να συμβεί καθώς η πολιτική ορθότητα είχε φτάσει σε τέτοια άκρα ώστε οι αντιδράσεις μας να μας ωθούν στο άλλο άκρο.

Τελικά όμως η αυτοφίμωση, ο φόβος μη πούμε κάτι που μπορεί να ενοχλήσει κάποιον, είναι ότι χειρότερο για μια κοινωνία που έχει ανάγκη να επικοινωνεί τα προβλήματά της προκειμένου να τα λύσει.

Όσο ζούμε και επικοινωνούμε είναι σίγουρο πως κάποιον θα πληγώσουμε έστω και άθελά μας. Δεν θα πληγώσουμε επειδή είμαστε αγενείς αλλά επειδή κάποιοι πληγώνονται ευκολότερα από άλλους. Είναι ωραίο αυτό; Όχι, αλλά αν ο βασικός μας στόχος είναι να επικοινωνούμε χωρίς να πληγώνουμε, υπάρχει μόνο ένας τρόπος να τον πετύχουμε: να μη μιλάμε καθόλου. Πάντα κάποιος θα πληγώνεται.

Η πολιτική ορθότητα δεν είναι απαραίτητη για να λειτουργήσει σωστά μια κοινωνία. Αυτό που χρειαζόμαστε είναι ευγένεια και κατανόηση και κανένα από αυτά τα δύο δεν έρχονται με τη πολιτική ορθότητα, αλλά μόνο με τη σωστή παιδεία.

Όλα στη σωστή παιδεία καταλήγουν.

Δεν υπάρχουν σχόλια :

Δημοσίευση σχολίου